Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
odbudowymoralności.Jakmasompokazujesięto,cotrafiawich
niewybredneupodobania,takprzeznaczonadlaelitezoterykasłuży
bałamuceniuumysłów,którewtymprzypadkudająsięzłapaćnalep
własnejpróżności(sąwybrane).
SystematycznakrytykapogaństwaopierasięnatypologiiMarka
Warrona,którywyróżniałtrzyujęciateologii.Pogaństwowujęciu
miejsko-teatralnymobejmujewspomnianeobrzędydostępne
szerokiejpublicznościijestotylemniejgodnepotępienia,oilema
charakterzewnętrznego,niezobowiązującegospektaklu.Natomiast
religijnośćpaństwowajestjużniebezpieczna,gdyżtesamenie-
godziwościtraktujejakoprawdynajgłębszeipodajedowierzenia.
Wteatrzesprośnościsąconajwyżejodgrywane(ruchyidziałania
bogówaktorzynaśladują),alewświątyniachowielegorszeczyny
odtwarzasięjakorealnezdarzeniazudziałemkapłanów.Trzecispo-
sóbujęciapogaństwatoujęciefizykalistyczne,naktóreskła-
dająsięwyjaśnieniahistoriimitycznychodwołującesiędorealnych
siłsprawczych.Augustynnajwyżejcenitentrzeci,fizykalnytyp
teologiipogańskiej,ponieważdostarczaonfilozoficznejpłaszczyzny
argumentacji,odwołującsiędorealnychistotnadprzyrodzonych.
Logicznymdomknięciematakunapogaństwojestkrytykajego
filozofii.Maonaakceptowaćistnieniedobrychlubzłychdemo-
nówjakopośrednikówmiędzyBogiemiistotamiboskimizjednej,
aczłowiekiemzdrugiejstrony.Demonyzłetowiecznieistniejące
istotypowietrzne,którychduszajestzmiennainieszczęśliwa.De-
monydobre(wieczneiszczęśliwe)nieróżniąsięodaniołów,które
sąrównorzędneistotomboskim.Demonyzłezwieluwzględównie
nadająsięnapośredników–choćbydlatego,żesąpróżneizłośliwe.
Prawdziwympośrednikiemmożebyćtylkotakaistota,która,obda-
rzonawiedzą,jednocześniepełnajestmiłościdoBogaiczłowieka
–demonyzłośliwemająwiedzę,brakimjednakmiłości.Wiedzę
imiłośćjednoczywsobieJezusChrystus,którywyparłiunieważnił
złedemony1.NajbardziejzbliżyłysiędoPrawdyplatonizmineo-
1DemonydarzyłyChrystusawielkimrespektem,ponieważprzeczuwały,jaki
będzieichlos.EgipcjaninHermesTrismegistos–TrzykroćWielki(wczasachAugu-
stynauważanyjeszczezapostaćhistoryczną)–miałopłakiwaćutratęmocyprzez
demonypogańskie,przezposągiposiadającemocsakralnądziękizabiegomteurgicz-
nym,wskutekprzewidywanegorozprzestrzenieniasięreligiiprawdziwej.Jednocze-
21
