Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dzieckowykonatylkowówczas,gdyotrzymawsparcie;jej
obszarjestwyznaczanyprzezpoziompotencjalnegorozwoju
(własnościdyspozycyjnych)osobyuczącejsię,stanowipułap
osiągalny,alewymagającyinterwencji.
Rekonstrukcjahistorycznawspółczynnikapercepcyjnegowjego
warstwieepistemologiczneji„narzędziowej”(praktycznej)wyraźnie
wskazujenajegokulturowe(społeczne),aniepsychologiczne
uwarunkowania.ZdaniemWygotskiegowszelkiezdolności
intelektualne(własnościpercepcyjne)osobyuczącejsię,zanim
zostanąprzezniąprzyswojone(zinternalizowane),pojawiająsię
podczaswspółpracy(interakcji)inegocjacjizczłonkami
społecznościuczącychsię,np.znauczycielem.Tooni,funkcjonując
wokreślonymkontekściekulturowym,przekazujądzieckunarzędzia
kulturoweniezbędnedojegoaktywnościintelektualnej,np.kod
językowy(Wygotski,1971).
WpropozycjiWygotskiegowystępujeswoiścieujęte,
wspomnianewyżejodróżnieniemowy(wtedygdypiszeonowiedzy
potocznej,praktycznejwmetodologicznymznaczeniu)odjęzyka
(gdypiszeowiedzynaukowej,teoretycznej,metodologicznie
charakteryzowanejpowyżej).Matomiejsce,piszeWygotski,kiedy
efektemwspomnianychinterakcjispołecznychjeststopniowe
zastępowanieniedoskonałejwiedzypotocznejwiedząnaukową
(treściąmyślowąwyższegorzędu)oraznaiwnychrozumowań
potocznychrozumowaniaminaukowymi.Badacztwierdzinawet,
żedobraedukacjamożesprawić,iżrozwójpojęćnaukowych
wyprzedzirozwójpojęćspontanicznych(Wygotski,1989).
Oczywiściewtymrozróżnieniuniewystępujemetodologiczne
zróżnicowanienaszegouczestnictwawkulturze,rozumianejako
przyjęciepostawyaktoralubobserwatora.Tymbardziejautornie
różnicujekonsekwencji„narzędziowych”wiedzypotocznej
inaukowej,rozpatrywanychzpunktuwidzeniamożliwości
dydaktycznych,wyróżnionychregułkomunikacjikulturowo-
dydaktycznejdotyczącychmowyijęzyka.Możnazałożyć,
żewprzypadkuwiedzypotocznejuczącysięjestraczejaktorem,
agdyużywawiedzynaukowej,przyjmujepostawęobserwatora.
Niezależnieodpowyższychrozstrzygnięćodnoszącychsię
do(zarysu)koncepcjiWygotskiegowydajesięonawswejwarstwie
„dydaktyczno-narzędziowej”propozycją,któramożestanowić
historyczno-kulturoweprzesłankikonstytutywnegosposobu
