Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zaburzeniarozwojupsychoruchowego
RozwójHosoby”
Pierwszemiesiąceżyciasądladzieckaokresemanalizyisyntezydoświadczeńprowa-
dzącychdoumiejętnościdefiniowaniapołożeniaciaławprzestrzeniipoczuciajegoru-
chu–maluchuczysięschematuswojegociała.Jesttowstępdozbudowaniapoczucia
tożsamości,atakżewarunekkoniecznydlarozwojuruchudowolnego.
Kolejnymważnymosiągnięciem,któregonaukarozpoczynasięwpierwszychmiesią-
cachżycia,jestsamoregulacja.Terminemtymokreślasięzbiórpowiązanychzesobą
procesów,któredzieckowykorzystuje(świadomieinieświadomie),bymodulować
emocje,uwagęizachowaniewceluskutecznegoradzeniasobiezpotrzebamiiwy-
mogamiwłasnegoorganizmulubotoczenia.Wszystkotoodpowiadazakompetentne
funkcjonowaniewciągucałegożyciaczłowieka.
Obapowyższeprocesyodgrywająznaczącąrolęwbudowaniupoczuciatożsamości,
regulowaniuwłasnychzachowańorazinterakcjizotoczeniem.
Wrazzwiekiem,wokresieprzedszkolnymiszkolnym,następujewzrostsamoświadomości
wkwestiistanówemocjonalnychorazdalszyrozwójsamokontroliisamoregulacji.Stałe
doskonaleniefunkcjiruchowychwzakresiemotoryki(dużejimałej)orazdojrzewanie
funkcjiumysłowychprowadządorosnącegopoczuciakompetencji.Dzieckoprzecho-
dziodpotrzebybliskiejrelacjizrodzicamidomłodzieńczegowzrostusamodzielności
iniezależności,wtymniezależnościpoglądów.
Rozwójfunkcjiruchowych
Ruchmafundamentalneznaczeniedlarozwojudzieckaistanowipodstawędlakształ-
towaniaświadomościwłasnegociałaorazrelacjiprzestrzennych.Odwrodzonych,od-
ruchowychwzorcówruchowychdzieckostopniowoprzechodzidozdobywaniacoraz
bardziejzłożonychumiejętnościruchowych,ażdozautomatyzowanychruchówmotoryki
dużejiprecyzyjnychruchówmotorykimałej.Szczególnieważnyzpunktuwidzeniarozwo-
juruchowegojestrównoleglebiegnącyrozwójpercepcjiwzrokowejiproprioceptywnej.
Napoczątkowymetapierozwojudzieckaobserwujesięwrodzonewzorceruchowe
(ruchglobalny)ireakcjeodruchowe(np.odruchypostawy,odruchyprostowania),
wtórnedoetapurozwojustrukturalnegoifunkcjonalnegoukładunerwowego(tab.1.1).
Pojawianiesięich,dojrzewaniewczasieizanikanie,atakżeichjakość,stanowiąmarker
rozwojuobszarówmózgubiorącychpóźniejudziałwdowolnychzachowaniachrucho-
wych.Przetrwałe,obligatoryjneodruchypostawypowyżejgórnegogranicznegowieku
dlaichwywołania(zuwzględnieniemwiekuskorygowanego)świadcząouszkodze-
niuukładunerwowego(np.ouszkodzeniuniedotlenieniowo-niedokrwiennymzokresu
okołoporodowego).Opóźnieniedojrzewaniareakcjirównoważnychmożebyćnastęp-
stwemuszkodzeniabądźopóźnionegodojrzewaniaukładunerwowego(np.mielinizacji)
iczęstotowarzyszyinnymzaburzeniomrozwoju.
4
