Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
23
niektórewynikieksperymentalnepodanewposzczególnychrozdziałachksiążki
zostałyjużopublikowanewczasopismachkrajowychizagranicznych,innezaś
stanowiąwynikibadańprzedstawionychporazpierwszywniniejszejpracy.
Teoriamikrogenetyczna
Szczególnąnowościątejksiążkijestkonsekwentnestosowanieteoriimikro-
genetycznej,którąosobiścieuważamzapoczątekistnejrewolucjikopernikowskiej
wneuropsychologiiiinnychneuronaukach.Wświetletejteorii,wdużejmierze
opracowanejipromowanejprzezwybitnegoamerykańskiegoneurologaineuro-
psychologaJasonaW
.Browna,tzw.mikrogenezapoleganaodtwarzaniuwułamku
sekundytychsamychpodstawowychprocesów,którerządzązarównoontogenezą,
jakifilogenezą.Wświetletejteoriikażdezachowaniestanowikulminacjęprocesu,
któryrozpocząłsięntuiteraz”wmózgudanegoczłowiekaiprzebiegawciągu
milisekund,azarazemrozpocząłsięwmomenciepoczęciairozwijasięprzez
całeżyciedanejosobydotejchwili,ajednocześnierozpocząłsięmilionylat
temuwewolucjigatunkuirozwijasiędotegomomentu.Produktemprocesu
mikrogenetycznego,alezarazemontogenetycznegoifilogenetycznegojestzacho-
wanie,którewdanymmomencieujawniasięnapowierzchniświadomości,
przejawiającsięwczynachlubpozostającwświadomości.
Wmikrogeneziemamydoczynieniazrozwojemjednejchwili,momentu,
czyliteraŹniejszości.Całaprzeszłośćprowadzidopowstaniategomomentu,który
pojawiasięnapowierzchniświadomościprzezułameksekundyizarazznika,
zaliczającsiędoprzeszłościidającmiejscenastępnemumomentowiwczasie.
Poczucieciągłościwczasiewynikaztego,żetemomentyczasuneuronalnego
nachodząnasiebie,tzn.zanimdoznaniajednejchwilicałkowiciezniknązpamięci,
nadchodządoznaniachwilinastępnej,któretakiesame,zniewielkimdodatkiem
tego,cowtejchwilijestnaprawdęnowe.
WedługBrownakolejnośćpostrzeganiarzeczywistościprzebiegaodcałości
doszczegółów.JaktoujmujeBrown,wszystkieprocesyumysłowewychodzą
nzgłębiwgóręinazewnątrz”.Człowiekjestświadomycałegoprocesudopiero
wtedy,gdyprocestensięskończy.Każdareakcjazaczynasięnaniższympoziomie
skalizachowańiewoluujekugórze,abynwyjśćnapowierzchnię”wodpowiednim
momencie.Jeżelinastąpiuszkodzeniemózgu,proceswychodzinapowierzchnię
zbytwcześnie.Uszkodzeniemózgupowodujeodkrycieniższychwarstwprocesu
przetwarzaniainformacji.Gdyuszkodzoneniższewarstwy,mózgpotrzebuje
więcejczasunaznalezieniapołączeńdowyższychpięter.Pojawiająsięzachowania
zniższychpiętermózgu,niedokończone,niedokształcone,jakbynwstaniesuro-
wym”,któreczęstoniezgodnezzasadaminormalnegozachowaniauznanymi
przezspołeczeństwo.
Zachowanieczłowiekajestwedługteoriimikrogenetycznejuzależnioneod
pięterukładunerwowegoizachodziodnajgłębszychwarstw(czyliodpniamózgu
ześródmózgowiem)wgóręinazewnątrz,poprzezukładlimbicznyizwojepodstawy
mózgudokorymózgowej.Nakażdymkolejnympiętrzezarównopercepcja,
jakiakcjastająsiębardziejzłożoneiszczegółowe,zewzględunabogatszezasoby
możliwychdowyboruzachowań,awyższeprocesymózgoweodbywająsięnieco
wolniej,bardziejheurystycznie,niżprocesyzachodzącenaniższychpiętrach.