Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Założeniametodologiczne
25
współtworzącychtokompendium.Należyzaznaczyć,żeposzczególneartykułyod-
nosząsiędoteraźniejszości,tzn.biorąpoduwagęwspółczesneaspektymigracyjne.
Natomiastw2010rokuniemieckipsychologAndreasZickopublikowałobszerną
monografiępt.PsychologiederAkkulturation.NeufassungeinesForschungsbereiches
[Psychologiaakulturacji.Noweujęciedziedzinybadań],którejcelemjestkrytyczny
przeglądponad170teoriistosowanychwbadaniachnadakulturacjąimigracjami.Za
podstawowewewszelkichbadaniachnadakulturacjąuznajeonpytania:„Jakprze-
biegaprocesprzyswajaniaśrodowiska,jakiefenomenypsychologicznewystępują
wtymprocesie,jakieczynnikiwpływająnańinajegonastępstwa?”36.Wychodząc
odtychpytań,Zickokreślabadanianadakulturacjąjakorozpatrywanie„procesów
przyswajaniasobieśrodowiskkulturowychprzez«przybyszów»wyrosłychwspecy-
ficznychstrukturachwładzy,którzyprzybywajądo«nowej»kultury”37.Dużeznacze-
niewbadaniachnadakulturacjąmają–zdaniemautora–takżereakcjemiejscowych
naprzybyszów.Ogólnierzeczbiorąc,badanianadakulturacjąznalazłysięobecnie,
jaktwierdzi,wstaniekryzysu,gdyżmnogośćistniejącychkoncepcjiiteoriinate-
matakulturacjiorazichodmiennośćdoprowadziłydobrakuprzejrzystościiniepo-
równywalnościwynikówbadańopartychnatychteoriach.Ztegopowoduniedasię
wsposóbuogólnionyodpowiedziećnapytaniadotycząceprocesówakulturacji.Zick
wskazujenawspomnianyHandbookBerry’egoiSamajakopróbędokonaniapierw-
szejsystematyzacjiwtejdziedzinie,obejmującejjednaktylkojednązcząstkowych
dyscyplinbadawczych,amianowiciepsychologięwykorzystującąśrodkikompa-
ratystykikulturowej(kulturvergleichendePsychologie).AndreasZickuważazaśza
swegłównezadaniestworzenieteoretycznychpodstawdlainterdysplinarnychba-
dańnadakulturacją38.PodobniejakuBerry’egoiSamawcentrumzainteresowania
Zickaznajdująsiębadaniaempirycznenadzachowaniemipostawamigrupmigran-
tówwdrugiejpołowieXXw.
Zpowodumnogościkoncepcjiiteoriinatematakulturacji,wywołującejdez-
orientacjęnawetwśródwytrawnychznawcówtejproblematykiwrozdzialetymopie-
ramsięprzedewszystkimnapracach,którezajmująsiętymipojęciamizhistorycznej
perspektywy,względnieomawiająteprocesynakonkretnymprzykładziepogranicza
polsko-niemieckiego.
AntropolożkaEwaNowickatwierdzi,żetermin„akulturacja”„odnosisiędo
procesukulturowychprzeobrażeńspowodowanychprzepływemtreścimiędzyod-
miennymikulturowozbiorowościami.Akulturacjajestrodzajemprocesudyfuzji”39.
EwaNowickarozumiepojęcie„dyfuzja”wsposóbnastępujący:
36
A.Zick,PsychologiederAkkulturation.NeufassungeinesForschungsbereiches,Wiesbaden
2010,s.25:„WieverläuftderProzessderUmweltaneignung,welchepsychologischenPhänome-
netretenauf,undwelcheFaktorenbeeinflussendiesenProzessundseineFolgen?”.
37
Ibidem,s.24:„ProzessederAneignungkulturellerUmweltendurch'Neuankömmlinge’aus
einerspezifischenHerkunftskultur,dieineiner'neuen’Kulturankommen”.
38
Ibidem,s.24–26.
39
E.Nowicka,Akulturacja,[w:]Encyklopediasocjologii.Suplement,Warszawa2005,s.17.
