Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
1.Zagadnieniawprowadzające
duprzytoczonetudefinicjepowinnybyćpostrzeganeraczejjakonarzędzieprzydatne
wniniejszejpracyniżjakoustaloneiniezmienneinterpretacjepojęć„akulturacja”
i„asymilacja”.Natrudnościwposzukiwaniudefinicjiakulturacjiiasymilacjiuwagę
zwróciłaAgnieszkaJagodzińska,zajmującsięprzedewszystkimproblememakultu-
racjiiasymilacjiŻydówwWarszawie31.Wswejbardzointeresującejksiążceanalizuje
onamiędzyinnymiprzemianęichwyglądu,językaorazimioninazwisk32.
1.2.2.1.Akulturacjaiasymilacja
Kwestiamiakulturacjiiasymilacjizajmująsiębadaczezróżnychdziedzin,jaksocjo-
logowie,etnologowie,antropologowie,psychologowieihistorycy.Donajnowszych
pracnależyTheCambridgeHandbookofAcculturationPsychology,opublikowana
w2006rokuprzezJohnaW.Berry’egozKanadyiDavidaL.SamazNorwegii,którzy
jakoprofesorowiepsychologiipoświęcilisięwszczególnościbadaniomcross-cultural
psychology33.Wewprowadzeniudopodręcznikaautorzyiwydawcypodkreślają,że
socjologiajużodlat20.XXw.zajmowałasiękwestiąakulturacji34wśródimigran-
tów,natomiastantropologiapodjęłatentematwlatach50.ubiegłegowiekuwodnie-
sieniudoludnościtubylczej.Natomiastpsychologowiedopierowlatach80.zaczęli
interesowaćsięzjawiskiemakulturacjiibraćpoduwagędotychczasowydorobek
wtejdziedzinie.BerryiSamwyjaśniająrosnącewostatnichtrzechdziesięcioleciach
zainteresowaniebadaczyzjawiskiemakulturacjiwzrostemruchówmigracyjnychna
świecie,wynikającymzkonfliktówpolitycznychiproblemówgospodarczych,jak
równieżzwiązanąztymkoniecznościązrozumieniarelacjipomiędzykulturąaza-
chowaniemczłowieka.Zrozumienietychprocesówzostałoprzyspieszoneprzezoso-
byzajmującesięcross-culturalpsychology.Najistotniejszepytania,którepostawiłata
nowadziedzinapsychologii,brzmiałynastępująco:Jakiwpływmakulturanazacho-
waniesięczłowieka?Jakludzie,którzyurodzilisięiwychowaliwjednymspołeczeń-
stwie,mogążyćwinnymspołeczeństwie,kulturowoodmiennymodtego,doktóre-
gosięprzyzwyczaili?35.Pytaniatemająkluczoweznaczeniedlaprocesuakulturacji
iwokółnichskupiająsiębadania,atakżetreśćartykułówponadtrzydziestuuczonych
31
A.Jagodzińska,Asymilacja,czylibezradnośćhistoryka.Okrytyceterminuipojęcia,[w:]Wokół
akulturacjiiasymilacjiŻydównaziemiachpolskich,podred.K.Zielińskiego,Lublin2010,
s.15–31.
32
A.Jagodzińska,Pomiędzy.AkulturacjaŻydówWarszawywdrugiejpołowieXIXwieku,Wro-
cław2008.
33
TheCambridgeHandbookofAcculturationPsychology,wyd.D.L.SamiJ.W.Berry,Cam-
bridge2006.
34
Większośćteoriiakulturacjiiasymilacjipowstałowwynikuanalizprocesówintegracjiupośle-
dzonychekonomicznieipolityczniegrupimigranckichwspołeczeństwachwiększościowych,
silniejszychekonomicznieikulturowo.Ztegopowoduteoriitychniedasięwprostimple-
mentowaćdobadańnadGalicjąwXIXw.,gdzieinteresującynasimigrancibyligrupąpoli-
tycznieisocjalnieuprzywilejowanąiuważalisięzarządzącychnanowymdlasiebieterenie.
35
Ibidem,s.1–3.