Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
ETAPY.Wychowaniedożyciawreżimie...
Snyspopielały.Wmszałachciernie.
Znówmarzę.Smucącniepomiernie.
Kiedybyłemwszkole,kiedymiałemczapkęuczniowską,
niosąckupionysrebrnygwizdekdawnąulicąMarszałkowską17.
ZDJT,112
Krągszkolnychskojarzeńpozwalauchwycićśmierćwwierszu
Owspomnieniachszkolnegomundurka.Sytuacjazniszczonegobudynku
towyrazista,możliwadowypowiedzenia–atymsamymoswajająca
żałobę–analogiadolosuzmarłychuczniów:
Cotambyło,cosięztobądzieje–
mojadawnapoburzonaszkoło–
wdawnychchłopcówpogasłenadzieje
klamkąstukaszdawnouciszoną.
Popaliłysięoknaimapy
zZiemiąŚwiętągdziesięSaulbłąkał–
rzućminatwarzjakgarśćchłodnejziemi
zklasyósmejdźwiękzmarłegodzwonka.
Jaka,myślisz,jestpamięćtwychuczniów–
młodośćkrótka,głębokiegroby–
założyłempotobiewbrewiarzu
wCompletoriumwstążeczkężałoby.
ZDJT,114
Tytuł,którynasuwaskojarzeniezadresowanądomłodzieżyksiążką
WspomnienianiebieskiegomundurkaWiktoraGomulickiego,sugeruje,że
chodziowspomnieniaflmundurka”
,anienoszącegotenstrójdziecka.
Pojawiająsięwtekściesformułowaniazrejestruzwiązanegozumiera-
niem,częstojednakzostająoneprzeniesionezludzinaszkołę:flPopaliły
sięoknaimapy”
,flklamkąstukaszdawnouciszoną”
,fldźwiękzmarłego
dzwonka”.Śmierćuczniówprojektowanajesttunaśmierćrzeczy,co
pozwalahiperbolizowaćwojennązagładę,aleteżopowiedziećjąbez
bolesnegoprzywoływanianazwiskitwarzybliskichludzi.
WojennąśmierćpoprzezmetaforęszkołyprzedstawiaZbigniew
HerbertwniektórychpartiachwierszaPanodprzyrody:
17CytowanewtymrozdzialeutworyJanaTwardowskiegopochodzązwyda-
niaZaufałemdrodze.Wierszezebrane1932-2006.Warszawa2007,oznaczonegodalej
skrótemZDJT.Poprzecinkupodanyjestnumerstrony.
