Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Onudzieogólnie
27
rozważałaMagdalenaBizior-Dombrowska(2016).Bliskimkuzynemnudy:lenistwem
(inaczejgnuśnością),wimponującysposóbzająłsięMarcinT.Zdrenka(2012).
Nudziewkulturzenietylkopopularnejpoświęconojednozwydańinterneto-
wegoczasopismapodtytułem„dwutygodnik.comstronakultury”(https://www.
dwutygodnik.com/cykl/23-nuda.html).ZdaniemTooheya(2012)nudamajeszcze
jedno,eufemistyczne,imię:nostalgia.Przypominaniesobielepszychczasówma
byćodtrutkąnamonotonnąteraźniejszość,autorwszelakoostrzega,żerozpa-
miętywanieszczęśliwejprzeszłościmożesprawić,iżteraźniejszośćwydanamsię
jeszczebardziejniemiła.Wynikibadańzostatnichlat(vanTilburg,IgouiSedikides,
2013)sugerująjednakcośprzeciwnego:nostalgiajestwopozycjidonudy,gdyż
wodróżnieniuodtejostatniejniesiewsobieznaczenie.Uczucienostalgiiłączysię
zszerszymspojrzeniemnawłasneżycie,dajączwyklepoczucie,żebyłoonocoś
warteimiałojakiśsens.Wnudziemożnaodczuwaćsilniejsząnostalgię,jednakjest
onaraczejsposobemradzeniasobieprzezodnajdowanieznaczeniaiwzmacnianie
poczuciasensuzagrożonegostanemnudyniżnudąjakotaką(vanTilburg,Igou
iSedikides,2013).
Wróćmyterazdosamegopojęcia-słowa.Drukowanapierwotniewodcinkach
SamotniaKarolaDickensa(1853/1975)bywauznawanazatekst,wktórymporaz
pierwszy(lata1852i1853)wpiśmiennictwieangielskojęzycznympojawiasięsłowo
„nuda”.WistocieDickenspopularyzujesłoworzadkowcześniejspotykane,alejuż
istniejące.Pojawiasięonowsensieczasownikowym(tobore–nudzić)wpoło-
wieXVIIIstulecia(dokładniejwlatach1766–1768),wsensierzeczownikowym
(aborejakonudnarzecz)niecopóźniej(rok1778),rzeczownikowowodniesieniu
doosobyludzkiej(wznaczeniu:nudziarz)wroku1812,wreszciejakoaboredom
(nudasamawsobie,tzn.stannudy)wdrugiejpołowieXIXwieku.Mniejwięcej
wtymsamymczasiepojawiasięprzymiotnikinterestingwrozumieniutakim,jak
współczesne:subiektywnieinteresujący,ciekawy(Spacks,1995;DallePezeiSalzani,
2009;Toohey,2012).Etymologiajestniejasna,jednakprawdopodobniefrancu-
ska.NotabenenudastanowijedenzwątkówwspomnianegodziełaDickensa,gdyż
permanentnienękapaniąHonorięDedlock(bohaterkamówi,żejestznudzonana
śmierć,wtymsamąsobą),nadtoniemożnazapomniećozgoławiekuistejnudzie
procesówprzedsądemLordaKanclerza(satyrycznakrytykaabsurdalnejrozwlekło-
ścipostępowańprzedsądemkanclerskimbyłazresztąjednymzcelówpiszącego
Samotnięautora).
Czyjednakwcześniejnieodczuwanonudy?Trudnowtouwierzyć(tegosamego
zdaniasąnp.Martin,SadloiStew,2006).CoprawdaMichałP
.Markowski(1999a,
s.159)piszecokolwiekironicznie:„Byćmożeludzienudzilisięzawsze,taknaprawdę
jednaknudajakofaktkulturowypojawiłasięwtedy,kiedyjejofiaryzaczęłyopisywa-
niemswejnudyzanudzaćinnych”–leczmożejesttoopinianazbytironiczna?Nuda
tonietylkosalonowazmorawyalienowanychindywidualistówczyteż,poniekąd
odbijającyprywatneproblemyautorów,kolorytcharakterologicznyichbohaterów
zeświatafikcjiliterackiej.Totakżepowszechny,nieuchronny,powtarzającysięraz
poraz,dacapoalfine,banałtrudnejcodziennościiżyciowyudziałtzw.zwykłych
