Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
I.Pojęcia,struktury,znaczenia:nudabardziejhumanistycznie
ludzi,wiodącywostatecznieażdotragizmu,cowdatującychsięnarok1956„Bzach
wPensylwanii”
14
ukazałLechoń:
Potempodziemiąwęgielwierć
Isenniewbarzepatrzweszkło.
Codzieńtosamo.Ijużśmierć.
...Youknow,youknow...(Lechoń,1995,s.229).
Wierzmywięcwnudędlakażdego.Oczywiścieukucieterminuoznaczającego
coś(wnaszymprzypadkunudę)jestwyrazemspołecznychodczućipotrzeb,wska-
zującychnauświadomieniesobieistotnościzjawiska(Spacks,1995),alezarazem
teżczymśwspółkreującymsamozjawisko,podobniejakwprowadzenienowejjed-
nostkichorobowejwmedycynieprowadzidostwierdzenia,żesąchorzycierpiącyna
danąprzypadłość,aliczbanowychdiagnoz,odkądmożnajejużstawiać,narasta.
Pobrzmiewawtymechokonstrukcjonizmuspołecznego,wtymhipotezyleksy-
kalnej,zgodniezktórąważne,czyteżzyskująceważnośćwdanychwarunkach,
rysycharakterustająsięprzedmiotemludzkichrozmów,ażpowstajenazwanowej
cechy,najpewniejbędącajednymsłowem,jeżelicechanaprawdęmadużeznacze-
nie(Galton,1884;AllportiOdbert,1936;Norman,1963).Jestcałkiemmożliwe,
awzasadziepewne,żesposóbmyśleniaiodczuwania,związanyzodmiennąmen-
talnościąiwarunkamiżycia,byłróżnywposzczególnychepokach,stądmiędzyXVIII
aXIXwiekiemrodziłasięnudanowoczesna(modernboredom),mniejlubbardziej
subtelnieróżniącasięodtaediivitaeczy,dajmynato,acedii(DallePezeiSalzani,
2009).Mimoróżnychkostiumówhistorycznych,czylispecyficznychsocjokulturowych
manifestacjifenomenunudy,jegozasadniczaośczyrdzeńpozostają,jaksądzę,
wprzybliżeniutesame,łączącsięzapewnezpsychobiologicznymipodstawami
reagowaniaorganizmunamonotonneimałopobudzająceśrodowisko(proponuję
tonazywaćnudąrdzenną)–wszakiniektórezwierzętasięnudzą(Wemelsfelder,
1984;Burn,2017).Czyżwięźniowie,chorzy,jakiuczniowiewszystkichczasównie
nudzilisię?Miejmynadzieję,żeciostatnirzadziej!Niezapominajmyjednakiotych
pierwszych:uwięzieniejestwyjątkowosilnymograniczeniemdopływubodźców
ikontaktówspołecznych,copotęgujenudę,auwięzieniewizolacjiodinnychludzi
tocośstokroćgorszegoodnudy–koszmartrwalerujnującyzdrowiepsychofizyczne,
któryniepowiniensięwogólezdarzać(Haney,2003;Grassian,2006).Historianudy
jestnieskończeniedłuższaodhistoriiokreślającegojąangielskiegosłowa.Niemniej
zdecydowanizwolennicykonstrukcjonizmuipuryściterminologiczni(Spacks,1995;
DallePezeiSalzani,2009)uważająrozpoznawanienowoczesnejnudywtaedio
vitae,melancholiiiwinnychtegotypupojęciachzainterpretacjeanachroniczne.
Osobiściejestemskłonnywszędzietamdoszukiwaćsięnudyniejakordzennej,lecz
niekoniecznienowoczesnej.Problemkomplikujesię,gdyżzwolennicyprzedstawio-
negostanowiskanudęnowoczesnąsąskłonniidentyfikowaćznudąegzystencjalną,
14Tak,tytułsamwsobiejestcytatempoetyzpewnejpiosenki.
