Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Problemysemantyczne(1974),Tekst.Język.Poetyka(1978),Semantykatekstu
ijęzyka(1978),Tekstizdanie(1983),Teoriatekstu(1986),Tekstwkontekście
(1990),Typytekstów(1992),Tekstijegoodmiany(1996)iPoetykęteoretyczną
M.R.Mayenowej(1974),Tekst.PróbasyntezyT.Dobrzyńskiej(1993)],prace
prowadzonenaUMCS–zob.publikacjepodredakcjąJ.Bartmińskiego
iB.Bonieckiej[Tekst.Problemyteoretyczne(1998)iTekst.Analizyiinterpre-
tacje(1998)]oraz–naUniwersytecieOpolskim[zob.tomyStylatekstpodre-
dakcjąS.Gajdy,M.Balowskiego(1996)iDyskursnaukowy–tradycjaizmiana
podred.S.Gajdy(1999)].Czytelnikówzainteresowanychbardziejtąproble-
matykąodsyłamdopracA.DuszakTekst,dyskurs,komunikacjamiędzykultu-
rowa(1998),dopolskiegoprzekładupracyzbiorowejDyskursjakostruktura
iprocespodredakcjąT.A.vanDijka(2001)iliteraturywnichzawartejoraz
doodpowiednichhasełwMałejencykopediiprzekładoznawstwa(MEP).
Badaniatekstuograniczałysięprzezdługiczasdopoziomuwyrazów
iwyrażeńjęzykowych
2
.Byłytowłaściwiegramatykizdania.Teksttrakto-
wanotylkojakomiejsceichużycia,ichrealizacji.Dopierolingwistykatekstu
zaczęłabraćpoduwagęwiększejednostki(gramatykitekstu)
3
.Następnym
etapembadańnadtekstemstałosięrozpatrywaniegowakciekomunikacji
jakozdarzenia(analizadyskursu).
Istniejewieledefinicjitekstu
4
.Przytoczymyjednąflklasyczną”definicję,
2
Por.stwierdzenieN.Gvishiani,żepołączeniewyrazowejestpodstawowąjednostką
wbudowaniutekstunaukowego(1986:239).
3
Tegotypubadaniatekstudotycząnaogółjakiegośjednegoaspektu,jednego
poziomu,np.składniatekstówmówionych(rozmówtelefonicznych–Pisarkowa1975),
formyczasownikowewtekstachspecjalistycznych(Stroińska,Zamojska1985),struktura
akapitu(Paducheva1965).
4
Słownikterminówjęzykoznawczych(STJ)dajenastępującądefinicjętekstu:flCiąg
linearnyelementówistrukturjęzykowych(fonicznych,morfologicznych,syntaktycznych)
tworzącyokreślonąstrukturęrelacyjną(pozycyjną).Przeciwieństwemtekstujestsystem
jakoukładtychsamychelementówistruktur,aleprzeciwstawiającychsięsobiewsposób
wielokierunkowynazasadzieopozycjijakościowych(treściowozakresowych)”.
WedługsłownikaA.Szulca(1984)tekstjesttoflPisanalubmówionajednostka
językowa,składającasięznastępującychposobiezdań,stanowiącychtreściowoiformalnie
określonącałość...”.
S.Mikołajczak(1990:5)wskazujenadwasposobyrozumieniatekstu:1)tekstjako
wytwórkomunikacjijęzykowej,awięczjawiskoparolelubperformancji(Glinz1979:43-48)
–rozumieniesubstancjalnei2)tekstjakoabstrakt–jednostkateoretycznaobejmująca
zespółwłaściwościwyznaczającychtekstyjęzykowe,określającejegospoistość,ogólnie
biorąc–tekstowość(Mazur1986,Gajda1982).
S.Gindindajebardziejrozbudowanądefinicjętekstu:flTekstest
0
to,chtoob
00
javljaet
tekstomiliotmechaetspecial
0
nymipogranichnymiznakamigovorjashhijj(«avtorteksta»)
ipotomuponjatieotdel
0
nogoedinogotekstazavisitotnamerenijjkommunikatora,atakzhe
22
