Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CZĘŚĆI.PSYCHOLOGIAJAKONAUKA
Przyjmującneopozytywistycznypunktwidzenia,potraktowaliby-
śmypsychologięjakonaukęzmierzającądowykryciaprawrządzących
zachowaniemczłowiekaobserwowalnym,aleteżnieobserwowalnym
wprost,czyliprzeżyciami,albomówiącbardziejprecyzyjniepro-
cesamipoznawczymi,emocjonalnymiimotywacyjnymi.Wpsycho-
logiiuprawianejpodobniedonaukprzyrodniczych,znamiennadla
nichprecyzjawnioskowaństanowiprobierzwartościpoznania.Wielu
uprawiapsychologięwtymduchu,coniezmieniafaktu,żewiększość,
jeśliniewszystkiewykrywaneprawidłowości,mającharakterprobabi-
listyczny,anieabsolutny.
Dlaczegoniemożnazcałkowitąpewnościąpowiedzieć,żekażdy
człowiekpoddanyhuśtawceemocjonalnej,polegającejnawzbudze-
niuiwycofaniunegatywnychemocji,popadawstanbezrefleksyjności
ijestwówczasgotówzgodzićsięnanajbardziejabsurdalnąpropozycję
(Doliński,Ciszek,GodlewskiiZawadzki,2001),naprzykładpodpi-
saćpetycjępostulującąwysłanienaMarsaludzi55+?
Powodysąconajmniejdwa:popierwszeludzieżniereagująnate
samebodźce,podrugiesąłludźmi,toznaczymogąrozmaicieinter-
pretowaćsytuację,mogąsięspieszyć,miećnawykniepodpisywania
niczego,azwłaszczanaulicy,mogąobawiaćsiękontaktuznieznajomą
osobą,mogąniemiećzesobąokularówetc.,etc.Jaktodowcipniewy-
raziłEdwardNęcka(2018,s.71):Dsłynneharwardzkieprawopsycho-
logiigłosi,żewściślekontrolowanychwarunkacheksperymentalnych
osobybadanerobiądokładnieto,nacomająochotę”.
Efektywykazywanenawetwnajlepiejkontrolowanychwarunkach
eksperymentalnychmającharakterstatystyczny,ajeśliwiększość
zachowujesięzgodniezhipotezą,towartoopublikowaćwyniki
badań!Tylkonajbardziejpodstawowe,powiedzielibyśmyelementarne
funkcje,naprzykładzzakresupsychoakustyki,podlegająścisłym
prawidłowościom,prawompodyktowanymprzezbiologię.
20