Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
RedaktoriwydawcaprestiżowegoczasopismaEdge.TheThirdCulture,
JohnBockman,opublikowałwroku2003ważnąiniezwykleinteresującą
książkęTheNewHumanists.ScienceattheEdge(NewYork:Barnesand
NobleBooks).Zaprosiłdoniejponaddwudziestuwybitnychlozofów,zy-
ków,astronomów,psychologów,inżynierów,antropologówiprzedstawicieli
computerscience,którympostawiłpytanieokondycjęiintelektualnąfor-
macjęwspółczesnegohumanisty.Jednymzewspółautorówtejksiążkibył
StephenKosslyn,profesorpsychologiizHarvardUniversity,któryswójarty-
kułdotyczącywyobraźnirozpocząłodnastępującegowyznania:
Odtrzydziestulatobsesyjniezadajęsobiepytanie:„Jakikształtuszu
mająowczarkiniemieckie?”Ioczywiścieniechodzimiokształtichuszu,
aleoto,wjakisposóbludzieodpowiadająnatopytanie,odwołującsiędo
swojejpamięci.Większośćznichtwierdzi,żewizualizująsobiegłowępsa,
anastępnieumysłowo„przyglądająsięjegouszom.Ależtowłaściwie
znaczy„wizualizowaćsobiecoś”?Ocoimchodzi,gdymówią,że„przyglą-
dająsięczemuśwumyśle?(s.126).
Pytaniaoto,czymjestwyobraźniaijakiepełnifunkcjewżyciuczłowieka,
należałydokanonupodstawowychproblemówlozocznych,stawianych
przezmyślicieliodczasówPlatonaiArystotelesa.NaprzełomieXIXiXX
wiekupsychologowienakrótkopodjęlipróbęempirycznejeksploracjitego
zjawiska,alegwałtownyrozwójbehawioryzmuniemalcałkowicieodwrócił
ichuwagęodwyobraźni.DopieropodkonieclatsześćdziesiątychXXwieku
ponowniewybuchłozainteresowaniewyobraźnią.Zapoczątkowałajeseria
pomysłowycheksperymentówprzeprowadzonychprzezRogeraSheparda
ijegozespół.Począwszyodlatsiedemdziesiątychażdododzisiajwczasopi-
smachiksiążkachpsychologicznychzarejestrowanychwinternetowejbazie
danychPsycINFOopublikowanoblisko15000artykułówpoświęconych
temuzagadnieniu.Sformułowanosetkihipotezizaproponowanodziesiątki
modeliteoretycznychwyjaśniającychtoulotnezjawiskopsychiczne.
Obecniewiększośćpsychologówzgadzasięcododwóchspraw.Popierw-
sze,żewyobraźniajestpierwotnym,umysłowymmechanizmemgenerowania
obrazówwizualnychwsytuacji,gdywyobrażanyobiektniejestaktualnie
rejestrowanyzapomocązmysłów.Ipodrugie,żeneuroanatomiczneszlaki