Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Kontrolakorporacyjnairynekkontroliprzedsiębiorstw
21
s.833–836).Doprowadziłotodowyewoluowaniaklasyzawodowychmenedżerów,
którzy–choćmogliwywodzićsięzgronawłaścicieli–zaczęlistanowićodrębne
środowisko,aichceleniezawszemusiałybyćzbieżnezcelamiwłaścicieli.
Dalszerozproszenieakcjonariatuipojawieniesię
spółekpublicznychzdużąliczbąwłaścicieliiakcjamino-
skutkirozproszenia
akcjonariatu
towanyminarynkugiełdowymmiałonastępująceskutki
dlapozycjiwłaścicielakorporacji:
•właścicielprzeszedłzpozycjiaktywnegozarządcydopasywnegonadzorcy,
którynawetniezawszesprawniepełniswojąfunkcję;
•nastąpiłooderwaniewłaścicielaodwłasnościfizycznej–zamiastrzeczowego
majątkustałsięposiadaczemułamkowegoprawawłasnościprzedsiębiorstwa
wpostaciakcji;
•bogactwojednostkiwdużejmierzeuzależnionezostałooddziałaniaczynni-
kówpozostającychpozajejkontrolą–możliwościkontrolowaniakierownic-
twaspółkiprzezakcjonariuszamającegoniewielkiudziałwkapitalefirmy
sąiluzoryczne,stądbogactwowłaścicielajestwynikiemraczejumiejętności
przewidywanianiżzarządzania;
•bogactwojednostkimożepodlegaćstałejwycenie–rynekgiełdowynabie-
żącoustalakursakcjiipoziombogactwaakcjonariuszy;
•bogactwojednostkiprzybieraformywmniejszymstopniunadającesiędo
zastosowaniawpraktyce;
•bogactwojednostkistałosięekstremalniepłynne,ponieważwprzeciwień-
stwiedozasobówrzeczowych,akcjemogąbyćupłynnianezdużąłatwością;
nabywcyniemusząnicwiedziećnatemattechnologiistojącychzanabywa-
nymipapierami;
•wsystemiekorporacyjnymwłaścicielpozostajezsymbolemwłasności,pod-
czasgdywładzaiodpowiedzialnośćleżąwinnychrękach(BerleiMeans
1968,s.64–65).
Wrezultacie–choćwspółkachkapitałowychwciążnajwyższąwładząpozo-
stałozgromadzeniewspólników–rzeczywistąkontrolęzaczęłasprawowaćklasa
specjalistów.Dziękirelatywniedużejpłynnościakcjibogactwoakcjonariuszy
wwiększymstopniuzwiązanezostałozrynkowąwycenąaktywówiperspektyw
przedsiębiorstwniżzbieżącązyskownością.Wysokieobrotyakcjamispowodo-
wałytakże,żeprzeciętnieczłonekkierownictwaspółkigiełdowejstałsięznią
silniejzwiązanyodwłaściciela.Dlawiększościakcjonariuszyistotnestałosię
nieto,jakpoprawićfunkcjonowaniespółki,alekiedysprzedaćjejakcjeiwco
zainwestowaćuzyskanewtensposóbśrodki.Systemgospodarczyopartyna
dominującejpozycjimenedżerówzyskałmianokapita-
lizmumenedżerskiego(Lewandowski2001a).Dobrąjego
kapitalizm
menedżerski,model
ilustracjąjestmodelprzedsiębiorstwawujęciuBerlego
;erlegoiMeansa
iMeansa(ilustracja1.2).