Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Delegalizacjaagresji
RadęLNzostałprzyjętyjednomyślnie(nieliczącgłosówprzedstawicielistron
sporu).
70
ZgodniezPaktemLNwojnęlegalnąmożnabyłoprowadzić,opróczsytuacji,
wktórejbronionosięprzedniezgodnązpostanowieniamiPaktuLNnapaścią,wna-
stępującychprzypadkach.Popierwsze,gdystronaniezastosowałasiędorozstrzyg-
nięciaarbitrażowegolubwyrokusądualboprzyjętegojednomyślnieprzezRadęLN
raportu,drugastronamogłaprzeciwkoniejrozpocząćdziałaniazbrojnepoupływie
trzechmiesięcyodwydaniawyrokulubogłoszeniaraportu.Podrugie,wprzy-
71
padku,gdyRadzieLNnieudałosięprzyjąćjednomyślnieraportu,stronymiały
wolnośćpodjęciadziałań,wtymrozpoczęciawojny.Potrzecie,jeślisprawana
72
wniosekjednejzestronzostałauznanaprzezRadęLNzakwestiępodlegającą
wyłącznejjurysdykcjitejstrony,państwamiałyrównieżswobodędziałań,gdyż
RadaLNniemogłaudzielićrekomendacjicodojejrozwiązania.Oznaczałoto,że
73
RadaLNniemogłazająćsięmerytoryczniesporem,którymiałrzekomoniemiędzy-
narodowycharakter,aktórywrzeczywistościmógłdoprowadzićdomiędzynaro-
dowegokonfliktu.Poczwarte,wprzypadku,gdyRadaLNnieopracowałaraportu
74
wciągusześciumiesięcyalbogdywrozsądnymczasieniezostałwydanywyrok
arbitrażowylubsądowy,stronyrównieżmiałyswobodępodjęciawszelkichdzia-
łań.Iwreszciepopiąte,niemożnazapominać,żeregulacjePaktuLNobowią-
75
zywałyjedynieczłonkówLigi,awięcnadalistniałapełnaswobodawprowadzeniu
wojnypomiędzypaństwaminiebędącymiczłonkamiLigilubczłonkiem/członkami
Ligianieczłonkiem/nieczłonkamiLigi.
76
Paradokspolegałnatym,żegłównikonstruktorzyLigi-państwa,którewyszły
zwycięskozIwojnyświatowej-ograniczylisięwmożliwościwypowiadaniawoj-
ny,alenienarzucilipodobnychrozwiązańpaństwompokonanym.PaktLNwięc
77
pozostawiłdrzwiszerokootwartedlamożliwościprowadzeniawojny.
78
70
71
72
Artykuł15ust.6.
Artykuł12.
Artykuł15ust.7.
73
Artykuł15ust.8.Zasprawywewnętrzneuznawanowtamtymczasiekwestięceł,imigracji,
nadaniaobywatelstwa,handlu.R.Kolb,Iuscontrabellum...,op.cit.,s.30.
74
Y.Dinstein,War,Aggression...,op.cit.,s.81.
75
Artykuł12.
76
Artykuł17PaktuLNzachęcałjedynie,żebywprzypadkupowstaniasporumiędzypaństwami
nienależącymidoLigi,lubsporupomiędzyczłonkiemLigiapaństwem/państwaminienależącymido
Ligi,nieczłonkowieLigipoddalisięzobowiązaniom,jakieciążąnaczłonkachLigi,nawarunkach,
któreRadauznałabyzasprawiedliwe.Jeślipaństwo/państwanienależącedoLigizaakceptowałyby
takierozwiązanie,toartykuły12-16znalazłybyzastosowaniedoichsporu.Coważne,jeślipaństwa
niebędąceczłonkamiLiginiezgodziłybysięnapowyższerozwiązaniedotycząceichsporuzczłon-
kiemLigi,członkowieLigimoglibyzastosowaćsankcjezgodniezartykułem16.Jeślinatomiastobie
stronykonfliktu(czylipaństwaniebędąceczłonkamiLigi)niezdecydowałybysięnapoddaniesię
zobowiązaniomwynikającymzczłonkostwaLigi,Radamogłaprzyjąćrekomendacje,któremiałyna
celuzapobiecdziałaniomzbrojnymidoprowadziłybydorozwiązaniakonfliktu.
77
H.Wehberg,TheOutlawry...,op.cit.,s.8.
78
J.Žourek,Ladéfinitiondel’agressionetledroitinternational.Développementsrécentsde
laquestion,nRecueildescours”1957-II,s.760.
