Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
Delegalizacjaagresji
Państwa,zgodniezpropozycjąAmerykanów,mogłybyużywaćsiłyzbrojnej,wy-
łączniewcelusamoobronylubochronyludzkiegożycia.Niestety,projektamery-
111
kańskiniedoczekałsięnawetpoważnejdebatywramachLigiNarodów.
PaństwapodjęłyjeszczejednąpróbęratowaniaTraktatuowzajemnejpomocy.
ByłnimProtokółdotyczącypokojowegosposoburozwiązywaniamiędzynaro-
dowychsporów(ProtocolforthePacificSettlementofInternationalDisputes)
z2października1924r.,tzw.ProtokółGenewski.Jużsamanazwanprotokół
112
sugerowała,żedokumenttenmaimplementowaćpostanowieniaPaktuLN,anie
gozastąpić.
113
Protokółwprowadzałwraziezaistnieniasporuprawnegoobowiązkowąjurys-
dykcjęSTSM.Cowięcej,wprzypadkuinnegorodzajusporówwyłączałmożli-
114
wośćprowadzenialegalnejwojny,gdyzgodniezartykułem15ust.7PaktuLNRada
nieprzyjęłaraportujednomyślnie.Wtakiejsytuacjiprotokółprzewidywałwielo-
stopniowąprocedurę,którejefektemkońcowymbyłorozwiązaniesporualbona
drodzesądowej,alboarbitrażowej.Zewzględunatakznacznerozszerzenieobo-
115
wiązkupaństwpoddawaniaswychsporówrozstrzygnięciuarbitrażowemulubsądo-
wemu,RobertKolbuznałrozwiązaniaprzyjętewprotokolejakoprzykładntotali-
taryzmuprawnego”.
116
GłówneznaczenieProtokołuGenewskiegopolegałonapróbiezakazaniawszel-
kichwojenagresywnych.Wojnęofensywnąuznanozapogwałceniesolidarności
117
izbrodnięmiędzynarodową.Równieżgroźbaagresjibyłazakazana.Dowojny
118
119
możnabyłouciecsięwyłączniewceluodparciaaktówagresjilubwramachakcji
podjętejwporozumieniuzRadąlubZgromadzeniemLN,wzgodziezpostano-
wieniamiPaktuLigiNarodówiProtokołu.Wstosunkudoagresoraprzewidziano
120
zastosowaniesankcjiekonomicznych,finansowychimilitarnychorazobciążeniego
111
Artykuł5ust.1.
112
LNOJ1924,SpecialSupplement,nr26,s.189-194,[wi]B.B.Ferencz,Defining...,op.cit.,
t.1,s.132in.Tekstwjęzykupolskim,zob.L.Gelberg,Prawo...,op.cit.,t.2,s.243-252.
113
B.B.Ferencz,Defining...,op.cit.,t.1,s.15;F.P.Walters,AHistory...,op.cit.,t.1,s.272.
114
Artykuł3.
115
Artykuł4.Wprowadzonojednakpewnewyjątki.Otóżzproceduryarbitrażowejwyłączo-
nosprawywewnętrznedanegopaństwa(artykuł5)-cojednakniewykluczałoanalizysytuacji
przezRadęlubZgromadzenienapodstawieartykułu11PaktuLN;spory,wsprawiektórychRada
przyjęłaraportjednomyślnieijednazestronzaakceptowałagoprzedwejściemprotokołuwżycie
(artykuł4pkt5);sporybędącewynikiemwojnyprowadzonejzazgodąRadylubZgromadzenia
(artykuł4pkt6).Szerzejowyjątkachzob.H.Wehberg,TheOutlawry...,op.cit.,s.28.
116
R.Kolb,Iuscontrabellum...,op.cit.,s.36-37.
117
Zob.GeneralReportsubmittedtotheFifthAssemblyonbehalfoftheFirstandThird
CommitteesbyM.Politis(Greece),RapporteurfortheFirstCommittee,andM.Benes(Czecho-
slovakia),RapporteurfortheThirdCommittee,LNOJ1924,SpecialSupplement,nr26,s.197,
[wi]B.B.Ferencz,Defining...,op.cit.,t.1,s.137.
118
119
120
Preambuła,ust.3.
Artykuł8.
Artykuł2.