Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wojnajakoinstytucjaprawa
35
reparacjami.PodobniejakwTraktacieowzajemnejpomocy,wprzypadku,gdy
121
RadaLNzdecydowałaozastosowaniusankcjiwobecagresora,pozostałepaństwa
miałyobowiązekzastosowaćsiędojejrekomendacji.Cowięcej,pokuszonosię
122
nawetozdefiniowanieagresora,zaktóregouznanopaństwo,którepogwałciłopo-
stanowieniaPaktuLNlubProtokołuGenewskiego(włączającwtonaruszenienorm
dotyczącychstrefzdemilitaryzowanych).Państwajednakniebyłygotowedoroz-
123
szerzeniaswychzobowiązańwynikającychzPaktuLN.ProtokółGenewskinie
wszedłwżycie.
124
Skoronieudałosięzawrzećuniwersalnegoporozumieniawielostronnego,pań-
stwapróbowałyzapewnićsobiebezpieczeństwozapomocądwustronnychporo-
zumień,zazwyczajnazywanychtraktatamioprzyjaźniibezpieczeństwie.Jakomo-
deloweprzykładymożnapodaćumowęmiędzyPersjąaTurcjąz22kwietnia
1926r.
125
,czyPersjąaAfganistanemz27listopada1927r.
126
Bardzoaktywnymna
tympolubyłZwiązekRadziecki,który17grudnia1925r.podpisałTraktatoprzy-
jaźniineutralnościzTurcją,wktórymtosformułowanozakazagresji.Wkolej-
127
nychtraktatach,zazwyczajnazywanychpaktamionieagresji,ZwiązekRadziecki
wprowadzałnoweelementy,itakwtraktaciezLitwąz28września1926r.prze-
widziano,opróczzakazuagresji,procedurękoncyliacyjnąuruchamianąwrazie
zaistnieniasporu,awtraktaciezPersjąz1października1927r.,wprowadzono
128
ponadtozakazdziałalnościwywrotowej.
129
JednaknajwiększeznaczeniemiałsystemtraktatówzLokarnoz16paździer-
nika1925r.,zktórychnależywyróżnićPaktReńskizawartymiędzyNiemcami,
Belgią,Francją,WielkąBrytaniąiWłochami.NiemcyiBelgiaorazNiemcy
130
iFrancjawzajemniegwarantowałysobie,żeniedopuszcząsięwobecsiebieataku,
inwazji,wojnyorazokupacjiwojskowej,zwyjątkiemuprawnionejobrony,akcji
121
122
Artykuły11-15.
Artykuł11.
123
Artykuł10.Sprecyzowanotamrównież,żeoileRadaLNniezdecydujejednomyślnieinaczej,
zaagresoramiałobyćuznanetopaństwo,któreniepoddałosięprocedurzepokojowegorozwiązy-
waniasporówprzewidzianejwPakcieLNiProtokole,lubktóreniezastosowałosiędośrodków
tymczasowychzarządzonychprzezRadęLN.Zaagresoramianouznaćrównieżpaństwo,które
pogwałciłozawieszeniebroni.
124
Projektprotokołuzostałuchwalonyjednomyślnieprzez48członkówLigi,alepodpisałogo
jedynie19państw,atylkojedno-Czechosłowacja,protokółratyfikowało.Oprzyczynachodrzuce-
niaprotokołuzob.F.P.Walters,AHistory...,op.cit.,t.1,s.276in.orazmonografięD.L.Lanza,
TheGenevaProtocolof1924:BritishRejectionofLeagueofNationsCovenantReform,TheUniver-
sityofTennessee,Knoxville1991.
125
126
LNTS,t.106,s.260in.
LNTS,t.107,s.444in.
127
LNTS,t.157,s.353in.Tekstwjęzykupolskim,L.Gelberg,Prawo...,op.cit.,t.2,s.271.
128
LNTS,t.60,s.152in.Tekstwjęzykupolskim,ibidem,t.2,s.273-274.
129
LNTS,t.70,s.401in.Tekstwjęzykupolskim,ibidem,t.2,s.289in.
130
LNTS,t.54,s.289in.Tekstwjęzykupolskim,ibidem,t.2,s.267in.
