Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
RozdziałI.Zagadnieniapodstawowe
sprawynajbardziejodpowiednidoprzeprowadzeniapostępowaniaiwydaniarozstrzy-
gnięcia”
71.Naprawodosąduskładająsięwszczególnościnastępującezasady:
1)prawodostępudosądu(uruchomieniaprocedurysądowej);
2)prawodoodpowiedniegoukształtowaniaproceduryzgodniezwymogamispra
-
wiedliwościijawności;
3)prawodowyrokusądowego,czyliuzyskaniawiążącegorozstrzygnięciawsprawie72.
KształttegoprawaokreślająponadtoprzepisyKonstytucjiRP:art.173mówiącyonieza-
leżnościsądówitrybunałów,art.177wprowadzającydomniemaniewłaściwościsądów
powszechnychwewszystkichsprawach,zwyjątkiemsprawustawowozastrzeżonychdo
właściwościinnychsądów,orazart.178głoszącyzasadęniezawisłościsędziowskiej73.Dla
wykładniprzedmiotowegozakresuart.45KonstytucjiRPistotneznaczeniemaart.77
ust.2ustawyzasadniczej,którystanowi,żeustawaniemożenikomuzamykaćdrogisądo-
wejdochodzenianaruszonychwolnościlubpraw.Uprawnieniewpostaciprawadosądu
przysługujekażdemu,awięcnietylkoobywatelompolskim,alekażdemuuczestnikowi
obrotuprawnego,zatemosobomfizycznymiprawnym,atakżejednostkomorganizacyj-
nymnieposiadającymosobowościprawnej,aleposiadającymzdolnośćsądową(np.spółka
jawna).Gdypodmiotprawaniemożedochodzićswoichprawsamodzielnie,maprawo
skorzystaćzzastępstwaipomocywykwalifikowanegopełnomocnika(adwokata,radcy
prawnego).Podwzględemprzedmiotowymmożliwośćdostępudosąduobejmujesprawy
karne,sporyzestosunkówcywilnoprawnychorazadministracyjnoprawnych.Wzależno-
ściodrodzajużądaniawłaściwywsprawiestajesięinnysąd.Wyróżniasiękilkarodzajów
właściwościsądu:miejscową,rzeczowąifunkcjonalną.Zakażdymrazemjednaksądroz-
poznającysprawępowinienbyćwłaściwy,niezależny,bezstronnyiniezawisły.
29
Zakresprzedmiotowyprawadosądujestwyznaczanyznaczeniemterminunspra-
wa”
,októrymmowawart.45KonstytucjiRP
.ZdaniemTKkonstytucyjneokreślenie
nsprawy”oznaczawszystkiesytuacje,wktórychzachodzikoniecznośćrozstrzygania
oprawach74.Abyskorzystaćztegoprawa,nietrzebawykazywaćzagrożeniainteresu,
awystarczysamawolapodmiotu,którypragnieuzyskaćochronęzestronysądu75.
Wydanieorzeczeniawsposóbniezawisłymapoważneznaczeniezpunktuwidzenia
ochronyprawiwolności,gdyżstanowirealnyrezultattejochronyiwyrażonewsposób
publiczny(jawny)przekonanieskładuorzekającegowkonkretnejsprawie,żeprawa
iwolnościjednostkizostałynaruszonealboprzeciwnie-żenaruszenieprawiwolności
niewystąpiło76.
71WyrokTKz10.05.2000r.,K21/99,OTK2000/4,poz.109.
72WyrokTKz9.06.1998r.,K28/97.
73WyrokTKz27.01.1999r.,K1/98,OTK1999/1,poz.3.
74P
.Hofmański,A.Wróbel[w:]KonwencjaoOchroniePrawCzłowiekaiPodstawowychWolności.Ko-
mentarzdoartykułów1-18,red.L.Garlicki,Warszawa2010,art.6,s.267.
75B.Banaszak,Konstytucja…,2009,s.239.
76I.Malinowska,OchronaprawiwolnościwPolsce,Warszawa2009,s.156.