Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałII
SĄDNAJWYŻSZY
1.GenezaSN
nUtworzeniesystemusądownictwapolskiego,zSądemNajwyższymnaczele,wyprze-
dziłopowstanieniepodległegopaństwa”
1
.Regulacjedotyczącedziałalnościsądow-
nictwazamieszczonebowiemzostaływpierwszymnumerzeDziennikaUrzędowego
DepartamentuSprawiedliwościTymczasowejRadyStanuKrólestwaPolskiego,który
ukazałsięwdniu19.08.1917r.Napodstawieart.2rozporządzenia2sądyiurzędywy-
miarusprawiedliwościotrzymałynazwęKrólewsko-Polskichorazsprawowałyswoją
działalnośćwimieniuKoronyPolskiej.Strukturasądownictwaobejmowałasądy:po-
koju,okręgowe,apelacyjneorazSądNajwyższy,którymiałskładaćsięzdwóchizb:
IzbyCywilnejiIzbyKarnej.W1919r.utworzonotrzydodatkoweizby:dwiedlazaboru
austriackiego-trzeciąwsprawachcywilnychikarnychorazczwartądlasprawadmi-
nistracyjnych,atakżepiątądladawnegozaborupruskiego(niemieckiego)wsprawach
cywilnychikarnych.WokresieIIRzeczypospolitejSądNajwyższypełniłgłówniefunk-
cjesądukasacyjnegowsprawachcywilnychikarnych,atakżezapewniałjednolitość
wykładniprawapoprzeznformułowaniezasadprawnych,stanowiącychobowiązującą
wykładnięprzepisówprawa”
.Ponadtorealizowałzadaniasądudyscyplinarnegoiroz-
strzygałoważnościwyborówdociałprzedstawicielskich-SejmuiSenatu.
WKonstytucjiPolskiejRzeczypospolitejLudowejz22.07.1952r.3wart.51wskazano,
żenSądNajwyższyjestnaczelnymorganemsądowymisprawujenadzórnaddziałalno-
ściąwszystkichinnychsądówwzakresieorzekania”
.Przeobrażeniapolityczno-ustrojowe
przełomulat80.i90.XXwiekuspowodowałyistotnezmianyworganizacjiidziałal-
nościSąduNajwyższego.Ustawąz20.12.1989r.ozmianieustawy-Prawooustroju
sądówpowszechnych,oSądzieNajwyższym,oNaczelnymSądzieAdministracyjnym,
33
1M.Pietrzak,SądNajwyższywIIRzeczypospolitej,nCzasopismoPrawno-Historyczne”1981,s.101.
2
RozporządzenieTymczasowejRadyStanuKrólestwaPolskiegoz18.07.1917r.-Przepisytymczasowe
ourządzeniusądownictwawKrólestwiePolskim.
3Dz.U.z1976r.Nr7,poz.36zezm.
