Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Osobowośćjakozadanieicelrozwojujednostki
21
Należyzwrócićuwagę,żezarównożyciejednostki,jakizmianyjejkontekstuspołecznego
powinnosięrozpatrywaćpoprzeztrzyorientacjeczasowe:teraźniejszościową,przeszłościo-
iprzyszłościową.WedługObuchowskiegojedyniedziałaniazorientowanenaprzyszłość,
uwzględniającejednakkontekstaktualnyiczerpiącezdoświadczeńzprzeszłości,skutkują
realizacjącelów(zaspokajanieistotnychpotrzeb)orazspełnieniemoczekiwańotoczeniabez
naruszaniaautonomiijednostki,cooznaczarozwójosobowościjakocałości(Obuchowski,
1985;Brzezińska,2004).
1.2.2.Rozwójosobowościwewczesnejdorosłości
Granicewczesnejdorosłościwspółcześnietrudnedookreśleniazewzględunato,żewiążą
sięoneniezosiągnięciemokreślonegowiekumetrykalnego,alezpodjęciemzobowiązań
wpewnychobszarachaktywnościitrwaniawnichmimopojawiającychsięfizycznych,spo-
łecznychczypsychologicznychprzeszkód.Owezobowiązaniadotycządwóchpodstawo-
wychsferaktywnościczłowieka:zawodowejorazrodzinnej(Ziółkowska,2005).Niekiedy
jednakpodejmowanepróbynakreśleniaramczasowychtegookresurozwojowego,np.
Gurba(2004)podajenastępującyzakres:początekprzypadałbyna20–23,akoniecna35–40
rokżycia.
Badacze(por.Erikson1959,1974,1997,2002;Levinson,1986;por.też:Gurba,2004)
pokazująznaczeniebezpośredniegozwiązkuzadańrozwojowychzwłaściwościamiegoczy
teżstrukturążycia.WkoncepcjiEriksona(1959,1974,1997,2002)fazawczesnejdojrzałości
obejmujeokresmiędzy18a25–30rokiemżycia(por.Obuchowski,1985;Jaworski,1992;
Birch,Malim,1998).IntymnośćwedługEriksonapoleganazdolnościdobliskichkontaktów
nietylkozinną,odrębnejpłciosobą,aletakżezludźmi,którzyniedostarczająsatysfakcji
erotycznej.Zdolnośćtapoleganapełnym,otwartymibliskimkontakciezdrugąosobąprzy
pełnymzachowaniutożsamościzarównoswojej,jakitejdrugiejosoby(Sęk,2000).Człowiek
jestwstaniesprostaćtemuzaangażowaniu,nawetjeślibędzietowymagaćznacznychpoświę-
ceńikompromisów(Erikson,1997).
Tworzeniezwiązkówintymnychmożliwejestdziękiukształtowaniupoczuciatożsamo-
ściwłasnej,coodgrywadużąrolęwmałżeństwieizwiązkachprzyjaźni(Sęk,2000).Mimo
zachowaniaindywidualnejtożsamościjednostkiwstworzonymzwiązku,jejsiłaJauzależ-
nionajestodpartnera,stopniajegoprzygotowaniadowychowaniadzieci,wnoszeniaswego
wkładuwgospodarkęiideologięzwiązku(Hall,Lindzey,2001).Dopieroskonsolidowana
tożsamośćpozwalanaoddaniesięwymaganewintymnychafiliacjach,namiętnychzwiąz-
kacherotycznychczyuduchowionychspotkaniach.Bezniejbowiemkażdapróbaintym-
nościprzekształcasięwmniejlubbardziejneurotyczneposzukiwanieinnejdominującej
potrzeby(Witkowski,1989).
Zaburzeniezdolnościdotworzeniazwiązkówintymnychprzejawiasięwtrzymaniulu-
dzinadystans.Odnosisiętorównieżdobliskichkontaktówcielesnych,przybierającformę
nieobecnościinieangażowaniawłasnegoJa.Przyczyntakiegostanuupatrujesięwlękuprzed