Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Środowiskowekontekstyrozwojujednostkiwcyklużycia
27
opracowań.Tożsamośćjestwięcujmowanawkategoriachdynamicznych.Wyzwaniem,które
możeprowadzićdoprzepracowaniatożsamości,jestzwiązekzbliskimczłowiekiemlubteż
identyfikacjaznowąideą(Oleś,2008).
Zatemrazopracowanatożsamośćpozwalaznaleźćodpowiedźnapytanie,kimsięjest
orazwyznaczyćnajakiśczasprogramdziałań.Prawdopodobniejednakkażdapojawiającasię
zmianażyciowaprowadzibądźdokoniecznościintegracjijejskutkówztożsamością,bądźdo
ponownegojejopracowania.Dotyczyćtobędzieprzynajmniejtychczęści(Giddens,2007;
por.też:Bauman,2003),które,obejmującosobowość,roleorazświat,wymagająswegorodza-
juredefinicjiiuaktualnieniatożsamości(Oleś,2008).Jeśliwięcwcześniejpromowanabyła
wiernośćtożsamościijejspójność,toobecnieważnajestzmienność,elastycznośćiwielopo-
staciowość(Oleś,2011).
1.3.Środowiskowekontekstyrozwojujednostkiwcyklużycia
Współcześniezakładasię,żerozwójczłowiekastanowiwypadkowączynnikówocharak-
terzebiologicznymorazspołecznym,będącefektemuczeniasiępodwpływemotoczenia
(tj.innychludzi).
Rozważającuwarunkowaniarozwoju,należywziąćpoduwagęróżneczynniki.Otóżroz-
wójodbywasięwotoczeniuspołecznym,którejestzorganizowanenaróżnychpoziomach.
Ponadtoaspektczasowyrozwojuwiążesięztempemidynamikązmianrozwojowych,ale
równieżzzanurzeniemosobywjejprzeszłości,umiejscowieniemwteraźniejszościorazpla-
nowaniemprzezniąprzyszłości.Jednostkaijejotoczenietworząpewnegorodzajuukład
ewoluującywrazzupływemczasu,czegorezultatemjestzmianajednostkiorazkontekstujej
życia(Brzezińska,2004;Obuchowski,1985).
Brzezińska(2004)odróżniaDśrodowisko”iDkontekst”rozwoju.Środowiskodotyczyzda-
rzeń,któredziejąsiępozapsychikączłowieka,apomiędzyrozwojemorganizmuaotoczeniem
zewnętrznymmożewystępowaćwzajemnazależność.Kontekstzaśjestinnydlakażdego
człowieka,cowynikazinterakcjiwpływówśrodowiskawewnętrznegoiotoczeniajednostki
oraztego,jaktainterakcjajestodczuwanaiinterpretowanaprzezpodmiot.Rozwójjestwięc
uwarunkowanypoprzezkontekstwewnętrzny,czyliwyposażeniebiologiczne(genotyp)oraz
kontekstzewnętrzny,tj.otoczeniefizyczneispołeczneczłowieka.
1.3.1.Środowiskożyciajakokontekstrozwojujednostki
Dlaanalizyrozwojuczłowiekaistotnyjestkontekstzewnętrzny.Dopierwszejgrupynaci-
sków,jakimpodlegaczłowiekbezpośredniozeswegootoczenia,bezpośrednienaciskifi-
zyczne.Otoczeniefizyczneobejmujezarównoprzedmioty,którepowstałynaturalnieorazzo-
staływytworzoneprzezludzi,jakisamychludzijakoźródłaspecyficznejstymulacji(wdzie-