Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
określającympokoleniowątożsamość.Czymżeinnym,jak
nieprzypowieściąolosachzbiorowejpamięcipokolenia,
okazujesięwtakiejlekturzeopowiedzianaprzezŻegotę
bajkaGoreckiego,bajkaozakopanymprzezdiabłaziarnie,
którawykorzystujedobrzeopisanąprzezWeinrichasym-
bolikęzapomnieniazasypanych,zakrytychdołów50.
DramatMickiewiczautrwalaprzekazpamięcizagrożo-
nej,zdeprecjonowanej,konstruującwtensposóbgłówną
figurępamięcijużnietylkoopokoleniu,aległównąfigurę
pamięci51oprzeszłości,odnoszonejdodziejównarodowej,
późniejtakżesłowiańskiejzbiorowości–dziejówzmargina-
lizowanych,zakrytych,ginącychwmrokachniepamięci.
Podjętyprzezpolskichromantykówprojektrekonstruk-
cjiprzeszłościopierałsięnazasadachpamięcizbiorowej,
któradziała,jakwiadomo,wstecziwprzód–rekonstru-
ującprzeszłość,organizujedoświadczenieteraźniejszości
iprzyszłości52.Konsekwencjetegowyborupamięciiwpro-
wadzeniadyskursupamięcidoliteraturysąistotnezarów-
nodlakształtuliteratury,jakipowierzonejjejrefleksji
odziejach.Odnotujmywtymmiejscutendrugirodzaj
(najważniejszychzpunktuwidzeniamoichrozważań)kon-
sekwencji,dotyczącychprzypominanejprzeszłości:
1.Przeszłośćuwolnionaodhistoriiioddanawewłada-
niepamięciprowadziczęstodowynurzeniasięzbiorowej
pamięcistłumionej;
___
____
___
___
___
50H.Weinrich,op.cit.,s.16–18.
51Pojęcia„figurapamięci”używamwrozumieniuJ.Assmanna,por.
Pamięćkulturowa,op.cit.,s.53–54.
52Ibidem,s.57–58:„pamięćdziałarekonstruktywnie.Nieprzecho-
wujeprzeszłościjakotakiej.Przeszłośćjestciąglereorganizowanaprzez
zmienneramyodniesieńdoteraźniejszości.Takżeto,conowe,pojawiać
sięmusizawszewzrekonstruowanejprzeszłości”.
32
