Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
Nakoniecwartozadaćpytanieorelacjepamięćzbiorowa-językowyobraz
świata-wiedzapotoczna.Wedługprzyjętejnapotrzebypracykoncepcjipamięć
zbiorowaniejesttożsamazwiedząpotoczną,pamięćjestobrazemprzeszłości.
CechypamięciwymieniaKrzysztofPomian:
wszelkapamięćjestpamięciąkogoś,zawszezależyodprzeżytychdoświad-
czeń:głównieodzewnętrznegoiwewnętrznegopostrzeżeniazmysłowego,jest
zdarzeniowa:zachowujeto,conaruszazwyczajowąmonotonię,odbiegaod
rutyny,łamieciągłość,zaskakuje,dziwi;jestjakościowa,ponieważilości
pozazasięgiempostrzeżenia;jestwybiórcza;egocentryczna:odnosiwszyst-
kodoJa,któregojestpamięcią,choćzdarzasięjejstosowaćróżnechwyty
retoryczne,zawszemówiwpierwszejosobie,zależyodjęzykapotocznego.
Jakozdarzeniowa,jakościowa,wybiórcza,oceniającaiegocentrycznawszelka
pamięćludzkajestnieuchronnieczęściowaistronnicza[ś]Niedostarcza
dowodów,jestswymwłasnymdowodem.BPamiętam,żetakbyło”jestprze-
konywającymargumentem,gdychcesię,byuznano,żetakistotniebyło[ś]
Pamięćpróbujejednakpowoływaćsięnadowody:zjednejstronynaprzed-
miotymaterialneuważanezarelikwie,zdrugiej-namiejscauznanezate,
gdziedokonałysięwspomnianewydarzenia(Pomian2006:147).
Językowyobrazświata,czyliBzawartawjęzyku,różniewerbalizowanain-
terpretacjarzeczywistościdającasięująćwpostacizespołusądówoświecie”
(Bartmiński2007:12),stanowiwięczjednejstronynośnikpamięcizbiorowej
-JOSjestbowiemprzekazywanązpokolenianapokoleniewjęzykuitekstach
kliszowanychinterpretacjąświata.Pamięćujmowanajesttuczynnościowo,jako
procesprzekazywaniaformjęzykowychzawierającychJOS.Odwołującsiędo
metaforykipamięci,możnapowiedzieć,żestanowionapojemnik,wktórym
wróżnegotypuformachjęzykowychprzechowywanyjest
JOS
.Zdrugiejstrony
pamięćujmowanawaspekcieprzedmiotowymzawieraobrazprzeszłości,awięc
zawartywjęzykuobrazwycinkaświata,odnoszącysiędoczasówminionych.
Obiekategoriełącząpodmiot-nosicielwizjiświataipamięciorazichinter-
pretacyjnycharakter.
Jakjużwspomniano,pamięćniejestwiedzą.Wiedzamożestanowićjeden
zelementówpamięcizbiorowej,najpełniejszewydajesięjednakujęciejejjako
interpretacjiprzeszłościczyobrazuprzeszłościzawartegowtekstachkultury.