Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
wjęzykuojczystym,którynieuchronniejestzarazemjęzykieminnych(Ri-
coeur2006:169).
Wśródpolskichjęzykoznawcówzajmującychsięproblematykąpamięci
wymienićmożnajedynienazwiskaAnnyPajdzińskiej,WojciechaChlebdyi
RenatyGrzegorczykowej.Ichanalizyprzedstawiająsposobykonceptualizacji
pamięciwjęzyku.JakpokazująprzeprowadzoneprzezAnnęPajdzińskąbadania
związkówfrazeologicznych,Bnajliczniejszyzbiórzwiązkówtworząrealizacje
metaforyontologicznej
PAMIĘĆTOPOJEMNIK
(Pajdzińska2012:101).Pamięć
jestpojemnikiem,wktórymtekstyfolkloruprzechowywane,przekształcane
izktórego-wodpowiednimczasieiprzestrzenipodwpływemczynników
sytuacyjnych-wydobywanewcałości.Jednocześniepamięćzbiorowawpływa
naichzmianę,przekształceniaitransformacje.Bywaonarównież
konceptualizowanajakośrodekczynnościumożliwiającyprzemieszczaniesię
wprzestrzeni:ktośprzebiegacośpamięcią,ktoścofasiępamięciądoczegoś
a.wcoś,ktośwracapamięciądoczegoś.Frazeologizmytepowstaływwyni-
kunałożeniasięnasiebiedwumetaforpojęciowych:CZASTOPRZESTRZEŃ
i
MYŚLENIE/WSPOMINANIETORUCHWPRZESTRZENI
(Pajdzińska2012:101),
stądbyćmożewynikazainteresowanieteoretykówpamięcitzw.figuramipamięci,
wśródktórychwymienianewłaśnieczasiprzestrzeń(por.J.Assmann2008).
Celemmonografiijestpróbaspojrzenianapamięćzbiorowązpunktuwidze-
niajęzykoznawstwaifolklorystyki.Pracapodejmujeproblem,zdaniemautorki,
kluczowydlafunkcjonowaniatekstówfolkloruwobieguspołeczno-kulturowym.
Wkolejnychczęściachksiążkistawianepytaniaorelacjepamięcizjęzykiem
(rozdział
III
i
IV
),tekstem(
V
,
VI
,
VII
),gatunkiem(
VIII
)istylemjęzykowym(
IX
).
Szczegółoweproblemybadawcze,podejmowanewniniejszymopracowaniu,
następujące:
Relacjepamięćzbiorowaatradycjaidziedzictwokulturowe.JanAssmann
podkreślałnieprzystawalnośćpojęciatradycjidokulturypamięci,którejcelem
jestBdochowaniespołecznegozobowiązania”(J.Assmann2008:46),wiążące
sięzBpamięciąstanowiącąwspólnotę”(J.Assmann2008:46),cojestzjawi-
skiemuniwersalnym.Wydajesię,żezasadnicząróżnicąjestto,żepamięćjest
ujęzykowiona,wyrażasięwjęzykuitekście,zależyodjęzykapotocznego:język
dostarczaczłowiekowiśrodkówuzewnętrznianiajegopamięciwpostacigłośnej
narracjiiudostępnianiajejinnymludziom(Pomian2006:147).Potwierdzają
toustaleniaKrzysztofaPomiana(atakżeW.Chlebdy):