Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.DefinicjepartiipolitycznejI13
Opróczdefinicjipodkreślającychprzedewszystkimfunkcjespełniane
przezpartie,należywspomniećtakżegrupędefinicjieksponującychbar-
dziejkwestieichwewnętrznejorganizacji,któreokreślanesąmianemdefi-
nicjistrukturalnych.PolskiautorMarekSobolewskiomawiałjegłównie
wperspektywieminimumorganizacjiformalnej,któracechujepartieiktóra
zapewniaimtrwałośćwczasieorazjesttakżeważnadlaichtożsamości11.
Zjednejstronyistnienietakiegominimumorganizacjiwewnętrznejwyda-
waćsięmożeoczywiste,zdrugiejjednakautortenzwracauwagęnaważny
takżedzisiajwnaszymkrajuaspektproblemu.Mianowicie,jeżeliprzyjrzeć
siępodmiotomuczestniczącymwwyborach,topartiepolityczneodróżniają
sięodinnychstrukturwysuwającychswoichkandydatówwwyborach
właśnieorganizacjąwewnętrzną,którejniemusząmiećnp.komitetywybor-
czezorganizowanewokółpojedynczejkandydatury.Jesttoistotnerozróż-
nieniem.in.zpunktuwidzeniaomawianychnapoczątkudefinicjifunkcjo-
nalnych,któreeksponowałyudziałwwyborachjakoważnąaktywność
partii.Współcześniewnaszymkrajurozróżnienietomożemiećszczególne
znaczenieprzedewszystkimwwyborachlokalnych,wktórychdużąrolęod-
grywająnietylkokomitetywyborczezorganizowanewokółkandydatównie-
zależnych,aletakżekomitety,wktórychskładziesązarównopartiepolitycz-
ne,jakirozmaitepodmiotyniepartyjne.
Dodefinicjistrukturalnychnależyzaliczyćtakżeujęciaczęściejstoso-
wanenagruncienaukiamerykańskiejniżeuropejskiej,wktórychpartia
traktowanajestjakopodmiotzłożonyzkilkuodrębnychpłaszczyznczysfer,
związanychzróżnymiobszaramijejdziałalności,naktóreskładająsię:
aktywnośćwśródczłonkówiwyborców,aktywnośćpartyjnychprofesjonali-
stóworazaktywnośćpartiiwobszarzewładzypublicznej.Przykłademta-
kiegodefiniowaniapartiijestujęcieamerykańskiegoautoraV.O.KeyJr,
którypisał:„Wśródwyborcówpowstajągrupyosób,uważającesięzaczłon-
kówpartii.[...]Winnymsensieterminpartiaodnosisiędogrupymniejlub
bardziejprofesjonalnychdziałaczypolitycznych.[...]Czasempartiaoznacza
grupęwrządzie.[...]Czasemzaśodnosisiędocałości,łączącejwjedno
partięwśródwyborców,profesjonalnągrupępolityczną,partiewlegislatu-
rzeipartięwrządzie.[...]Wistocietoogólneokreśleniemożebyćuzasad-
nione,bowiemwszystkietegrupyskładającesięnapartięwchodzązesobą
wmniejlubbardziejścisłeinterakcje,aczasemtworząjedność”12.Ostatecz-
nieKeyrozróżniłtrzypłaszczyznyskładającesięnapartię:partiawśródwy-
borców,partiawrządzieipartiajakoorganizacja.Takżewspółcześni
teoretycyodwołująsiędotakiegoujęcia.Możnatuwymienićprzedewszyst-
kimPeteraMairaiRichardaKatza,którzywyróżniliwpartiitrzysfery,
określającjejakopartyinpublicoffice,partyonthegroundipartyin
centraloffice,comożnaprzetłumaczyćodpowiedniojakopartiaobsadza-
11M.Sobolewski,Partieisystemypartyjneświatakapitalistycznego,PWN,Warszawa
1977,s.24–27.
12CytzaP.A.Beck,op.cit.,s.8,9.
