Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20IGenezairozwójpedagogikiprzedszkolnejwPolsce
Naturalizm
wedługJana
JakubaRousseau
Naturalism
byRousseau
Wzrost
zainteresowania
szkołąiedukacją
Increasedinterest
inschooland
education
(tabularasa),którązapisujądoświadczeniazeświatazewnętrznego.
Ponieważniemapojęćwrodzonychiwszystkozależyodśrodowiska
iwychowania,toczłowiekamożnakształtowaćwsposóbracjonalny,awy-
chowaniuprzypadawtymprocesieroladominująca.Faktodrzucenia
ideiwrodzonychmiałdużeznaczeniedlarozwojustosunkówspołecz-
nychorazoświaty-wskazywałbowiem,żewchwiliurodzeniawszyscy
ludziesąsobierówni.
MyślicieleOświeceniadążylidostworzeniaporządkuzgodnego
znaturąirozumem.Właśnienaturęirozumtraktowanojakoosta-
tecznepunktyodniesienia.Stosunekdonaturyniewszyscyrozumieli
wtakisamsposób.Jedni,powołującsięnateorięJanaJakubaRousseau
(1712-1778),twierdzili,żenależyodrzucićwszelkieprzesądyiwrócićdo
stanudobregodzikusa.Innizaśuważali,żeżyciestajesięzgodnezna-
turąprzezrozwójczynnikaracjonalnego,żetoprawaispołeczeństwo
powinnygwarantowaćtworzeniedobrejnatury,azatemniemaracji
Rousseau,uznając,żepostępcywilizacyjnyzabijanaturę.
Oświeceniowyoptymizmfilozoficznykazałzatemnnaturalne”utoż-
samiaćzndobrym”.Wierzono,żeprawanaturalnewsposóbrozumny
regulująrzeczywistość,ażycieczłowiekaispołeczeństwamożnabadać
tak,jakbadasięzjawiskaprzyrody.IdeologięOświeceniazamykasię
czasemwkrótkimzdaniu:npowrótmyślidoświatarzeczy”.Jestto
epoka,wktórejuwierzonowrozum.Epokakrytycyzmuwobeczjawisk
iinstytucji.Epoka,którazaowocowałaWielkąEncyklopediąFrancuską.
Epokaklasycyzmu,rewolucjiiśrozbiorówPolski.
WiekXVIIItotakżerozwójprzemysłu,awrazznimrozwójtechniki
inaukścisłych.Wrozwojunaukiioświatyludziezaczęlidostrzegać
drogędopostępuiszczęścia.Wzrosłozatemzainteresowanieszkołą
iformamijejunowocześniania.Filozofowieprzedmiotemswoichtrak-
tatówcorazczęściejczynilisprawywychowaniaczłowieka.Woświece-
niowejEuropie,wkręgachówczesnychelitspołecznych,zyskiwałna
znaczeniupogląd,iżdzieciństwonależytraktowaćjakoczasietapdoj-
rzewaniaczłowiekaiuczeniasięról.Dużeznaczeniewtakimpostrze-
ganiudzieciństwamieliwówczaswspomnianiJohnLockeiJanJakub
Rousseau.
Jestmiwszystkojedno,czyuczniamegoprzeznaczajądostanuwojskowe-
go,duchownegoczypalestry.Wychodzączrąkmoich,niebędzieon,przyzna-
ję,aniurzędnikiem,aniżołnierzem,aniksiędzem,będzieprzedewszystkim
człowiekiem.Potrafionbyćwpotrzebiewszystkim,czymczłowiekbyćpowi-
nienś(Rousseau,1955,s.14-15).
Wychowanieczłowiekastworzonegoprzeznaturęiżyjącegowstanie
naturymazatemuformowaćjednostkęzdolnądożyciawspołeczeń-
stwie.
