Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Wprowadzeniewproblematykę-wymiarypedagogikispołecznej
35
wróżnychjegofazachżycia,wpływuludzinazapewnieniebytuwartościom”
(ibidem,s.231).Integratywnośćoznaczauwzględnianieisprawindywidualnych,
izbiorowych,oznaczatakżezarównodostarczaniepodnietrozwojowi,jak
iusuwanieprzeszkódwjegoprzebiegu.
Dynamikawyrażasięwtwórczym,tj.aktywnymiposzukującymstosunku
dorzeczywistości.Pedagogikęspołecznąinteresujenietylkoopisstatyczny
aktywnościwychowawczejwokreślonymczasieiprzestrzeni,aletakżejej
przebiegisposóborazznaczenieśrodowisk(warunków)dlajejjakości.Podstawową
kategoriąpojęciowąjest„przetwarzanieśrodowisksiłamiczłowiekawimięideału”.
Trzeciącechąwyznaczającąpunktwidzeniapedagogikispołecznej,aściśle
obszarjejaktywnościjestkompensacja.Omawiającspecyfikępostawywychowaw-
cywobecśrodowiska,Radlińskapisze,iżstanowiona„głównezagadnienie
pedagogikispołecznej”(Theiss,1984,s.163).Kompensacja,rozumianajako
„świadomeuzupełnianieprocesuselekcjispołecznejibiologicznej”(ibidem,s.150)
możestanowićdobreuzasadnieniedlapodejmowania(projektowaniaiorganizowa-
nia)działańwyrównującychbrakiindywidualneispołeczne.Wpedagogice
społecznejprocestenniewiążesięjedyniezadaptacjądowarunkówimożliwości,
araczejztakimuzupełnianiembraków,abyzaistniaływarunkispołeczne
ibiologicznedo„dostarczaniapodniet”dlarozwoju.Wzwiązkuztymjestonaściśle
powiązanazprofilaktykąitakimwymiarempomocywrozwoju(por.rozdz.4i5).
Cechamipedagogikispołecznej,swoistymitakżezracjijejprzynależnoścido
naukpedagogicznych,sąwięcnormatywnośćiwartościowanie.Normatywność,
októrejpiszemytakżewrozdz.5,rozpatrujesięprzynajmniejwdwuwymiarach:
popierwsze,jakopunktodniesienia(celfinalny)przetwarzaniaśrodowisk„siłami
społecznymiwimięideału”,podrugie,jakouzasadnieniedlakonstruowania
różnorodnychnarzędzioceny,niezbędnychpracownikowisocjalnemuwjego
codziennejpracy,którewywodząsięzkategoriiwzoruiwzorca(por.rozdz.4,
równieżWolfenberger,Glenn,1990;Wolfenberger,1991).Tacechapedagogiki
społecznejjestnajbardziejistotnadladyscyplinyirównocześnienajbardziej
kontrowersyjnawpodejmowanychdyskusjach,alenajlepiejdefiniującawy-
chowawczepodejściedopracysocjalnej,czyteżjejwymiaredukacyjny.
Najistotniejszącechęwychowania–piszeRadlińska–jakogałęzitwórczości
kulturalnejstanowiwartościowanieiuczeniewyboru(por.Theiss,1984,s.163;
Przecławska,1990,s.80).
Ramka1.9.StanisławKowalskioodniesieniachteoretycznychpedagogikispołecznej
Radlińskiej
StanisławKowalski,przyokazjianalizydorobkuRadlińskiejnastuleciejejurodzin,zauważa,że
„wposzukiwaniuwłaściwegopojęciawychowaniaiśrodowiskawychowawczegoprzezwyciężyła
zarównośrodowiskowy,jakibiopsychologicznydeterminizm.Przyjęłanatomiastuznanewe
współczesnejnauceszerokiepojęciewychowaniapokoleńwprocesieprzekazuitworzeniakultury
orazkoncepcjędialektycznejwspółzależnościśrodowiskaijednostki,środowiskasubiektywnego
jednostkiijejaktywnejroliwprzebudowieswegośrodowiska”(Kowalski,1980,s.66–67).
