Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
cywilizowana,ijednocześnienailepodobneschematyodnaleźć
możnawautopercepcjiPolski.
Wanaliziewykorzystanezostałyliczneteoriezzakresuanali-
zydyskursu,wszczególnościtakie,któreniebyłydotądużywane
wpolskichbadaniachnadtożsamościami,równieżregionalnymi.
Wodwołaniachdoanalizydyskursuiteoriipragmatykijęzyko-
znawczejzgodniezjejpodstawowymzałożeniemuznanodziałania
językowezatylkojednązformdziałańspołecznych(wtympoli-
tycznych).Taperspektywateoretycznapragmatykiisocjologiizo-
rientowanejinterakcyjniezakładaunieważnieniebezwzględnego
rozróżnieniapomiędzydziałaniamijęzykowymiipozajęzykowymi
orazdziałaniamikomunikacyjnymiiinnymi.Istotnymteoretycz-
nymmodelemprzedstawianymwksiążcejesttzw.teoriauprzejmo-
ści(politnesstheory),którąodniesionodointerpretacjistosunków
pomiędzycentrumaperyferiami.Należybowiemzwrócićuwagę,
żeinterpretacjazachowaniacentrumprzezperyferieanalizowana
możebyćwkategoriachocenyprzestrzeganiaoczekiwanychprzez
niestandardówuprzejmości.Napięciapomiędzycentrumapery-
feriamiopisywanewięcmogąbyćjakosporyonormyuprzejmo-
ściiichprzestrzeganie,wszczególnościprzezsilniejszegopartne-
ra,czylicentrum.Innązinspiracjiteoretycznychzaczerpniętychze
studiównaddyskursemjestteoria„zmianykodów”odnoszonado
zmiennegoposługiwaniasięprzezelityperyferyjnejęzykamiczy
teżdyskursamicentrówiperyferii.
Wśródpozostałychelementówanalizydyskursu,którewyko-
rzystywanowanalizach,wymienićmożnateżpodejściedialogicz-
ne(Bachtinowskie).Zgodniezjegokanonamidyskursrozpatruje
siępodkątemrekonstrukcjiisystematyzacjilistyhipotetycznych
uczestnikówdialogu.Wszczególnościistotnajestrekonstrukcja
dialoguzcentrum,jakiprowadząperyferie.Wramachtegopodej-
ściabadasięm.in.to,jakinterpretowanesązachowaniacentrum
jakoudziałwdialoguzperyferiami,ktouważanyjestnaperyfe-
riachzauprawomocnionegodozabieraniagłosuwjegoimieniu
itp.WtakimujęciudominacjawarszawskanadregionamiPolski
izachodnianadPolskąjakokrajemrozpatrywanajestnietylejako
obiektywnieistniejącezjawisko,ilejakofaktspołecznywyrażający
sięwdyskursachnatematstolicy.
