Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sens,żeprzynajmniejczęśćproblemówiwymagań,jakieniesieżycie,warta
jestwysiłku,poświęceniaizaangażowaniainiepostrzegaichjedyniejako
niepotrzebneiuciążliweobciążenie.Osobaowysokimpoczuciusensowno-
ści,kiedyspotkająosobistenieszczęście,podejmujewyzwanie,starasiębro-
nić,poszukujesensuwtymproblemie,wydarzeniuirobiwszystko,cowjej
mocy,bysięztymproblememuporać.Siłapoczuciasensownościprzejawia
sięwtym,żedanąosobęobchodzito,cosięwokółniejdzieje,życiepostrzega
jakobardzosensownewyzwanie,mawyraźneceleidążenia(Dobrzańska-
-Socha2013,s.144-145).
1.2.Wzorcedoświadczeńżyciowych(lifepatterns)
AaronAntonovskywswojejteoriiwprowadzajeszczekilkaistotnych
terminów,niezbędnychdozrozumieniaistotypoczuciakoherencji.Defniu-
jącpoczuciekoherencjijakosposóbpostrzeganiaświatajakozrozumiałe-
go,sterowalnegoisensownego,podkreśla,żetakieinterpretowanieświata
kształtujesięwtokucałegodoświadczeniażyciowego.Imbardziejspójne
isensownedoświadczeniażyciowe,tymsilniejszepoczuciekoherencji.An-
tonovskyzakłada,żewzorcewychowawczeorazklimatemocjonalnypanu-
jącywrodziniedeterminujązasobyjednostki,defniowanejakouogólnione
zasobyodpornościowe(którezostanądokładniejomówionewdalszejczęści
rozdziału)poprzezdostarczanieosobiespójnych,znaczącychisensownych
doświadczeńżyciowych.Doświadczeniatezaśkształtująsiłępoczuciakohe-
rencji(Antonovsky2005,s.91-92).
Wedługteoriisalutogenezyumiejętnośćżyciawsposóbsatysfakcjonu-
jący,wdużejmierzezależy,choćniewyłącznie,odsiłypoczuciakoheren-
cji.Przyobiektywnietychsamychwarunkachżyciowychjedniradząsobie
wżyciulepiej,innigorzej.Abyjaknajpełniejwyjaśnićtozjawisko,Anto-
novskywprowadzadodatkowepojęcie-wzorzecdoświadczeńżyciowych.
Sambadacztakdefniujetentermin:„jesttocharakterystycznezjawiskolub
charakterystycznyzwiązek[...]dostarczającyczłowiekowiprzezdłuższy
czasinieprzerwaniedoświadczeńzzakresunadawaniasensuniezliczo-
nymbodźcom,któregonieustanniebombardują”(Antonovsky2005,s.93).
Zapomocątegoterminuwyjaśniarelacjemiędzyuogólnionymizasobami
odpornościowymi(takimijakwsparciespołeczne,wykształconatożsamość,
zdrowie,pełnarodzina,pieniądze)astanemzdrowegoiefektywnegofunk-
cjonowania.Tozagadnieniezostanierozwiniętewdalszejczęścirozdziału.
Antonovskyzidentyfkowałśrodowiskoprowadzącedorozwojuwysokie-
gopoziomupoczuciakoherencjijakotakie,któredostarczadoświadczeń
ookreślonymcharakterze:
24
