Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
Poczuciekoherencji
wświetleteoriisalutogenetycznej
1.1.Charakterystykapodejściasalutogenetycznego
orazcentralnychpojęćparadygmatu
AaronAntonovskywswojejkoncepcjiprzeciwstawiłsiępatogene-
tycznemumyśleniuoczłowieku,diagnozowaniuosobywkontekścietyl-
koiwyłącznieczynnikówryzyka,objawówidysfunkcjiizaproponował
postrzeganieczłowiekaorazjegożyciawkontekścieposiadanychzasobów
(zewnętrznychiwewnętrznych)ikompetencji.Dążyłdopostrzeganiaczło-
wiekawkontekścieholistycznym,nastawionymnawielowymiarowość,
głębokośćanalizydoświadczeńludzkichiichautointerpretacji.Wswojej
pracyzawodowejinaukowejprzeciwstawiłsięmyśleniuoczłowiekuijego
zdrowiubiologicznymipsychicznymwkontekściepatogenezy,czylianali-
zowaniuczynnikówryzykaprowadzącychdopowstaniachoroby.Tymsa-
mymwpisałsięwholistycznyparadygmatzdrowia.Sławnymstałosięjego
pytanie:dlaczegoniektórzyludziemimostrasznych,stresującychitrau-
matycznychwydarzeńżyciowych(obózkoncentracyjny,gwałt,śmiertelna
choroba)pozostajązdrowi,dobrzefunkcjonująwspołeczeństwieipotrafą
cieszyćsięzżycia?(Antonovsky2005,s.28).
1.1.1.Salutogenezaapatogeneza
Wpodejściusalutogenetycznymnajistotniejszesąźródłazdrowia,anie
choroby,natomiastpodejmowanedziałaniamająnasprzybliżaćdoopty-
malnegostanuzdrowiafzycznego,psychicznegoispołecznego.Antonov-
sky,wtrakciebadańnadosobami,któreprzeżyłyobozykoncentracyjne,
wyodrębniłspecyfczneprzekonaniadotyczącesensownościwydarzeńży-
ciowych,ichspójności,zrozumiałościzperspektywywłasnejkoncepcjiży-
ciaorazwiarywumiejętnośćporadzeniasobieztym,conasspotka.Natej
podstawiewyodrębniłkonstrukt:poczuciekoherencji,dyspozycjęosobo-
17
