Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
−spójności,któraodnosisiędozakresu,wjakimnowedoświadcze-
niepasujedopoprzednichdoświadczeńżyciowych;przezcałeżycie,
poczynającodwczesnegodzieciństwa,większośćdoświadczeńmoże
zostaćscharakteryzowanajakodopewnegostopniaspójneiprzewi-
dywalne;
−równowagiprzeciążeniainiedociążenia,któraodnosisiędoilości
energii,umiejętnościikompetencji,jakiemusimyuruchomić,żeby
spełnićzadanie;brakstymulacjiizadańlubzdrugiejstronyzbytwiel-
kieichnagromadzeniesąpostrzeganejakonegatywniewpływającena
poziompoczuciakoherencji;
−partycypacjiwpodejmowaniudecyzji-wpływnawynikostateczny
wzmacniapoczuciekoherencjipoprzeznadawaniesensuzaangażowa-
niuiudziałowiwdecyzjachiczynach(Strumpfer2003,s.71;Szymona
2008,s.26-27).
Typydoświadczeńżyciowychtworząwzorcedoświadczeń,któreumiej-
scawiajączłowiekanakontinuumzdrowiaichoroby,odnaszychdoświadczeń
życiowychzależećbędziesiłapoczuciakoherencji,pojemnośćiróżnorodność
zasobów,zktórychumiemyimożemykorzystaćorazsposóbradzeniasobie
wsytuacjachtrudnych(Jarmużek2011,s.120-121).Poniżejprzedstawiono
krótkącharakterystykęoptymalnychdoświadczeńżyciowych.
1.2.1.Spójnośćdoświadczeniażyciowego
Spójnośćodnosisiędozakresu,wjakimdanedoświadczeniepasujedo
uprzednichlubobecnychdoświadczeń.Dotyczytozwłaszczadoświad-
czeńozabarwieniunegatywnym.Wimwiększymstopniu,począwszyod
wczesnegodzieciństwa,naszedoświadczeniażycioweukładająsięwpew-
nąlogicznącałość,tymłatwiejbędzienamwnioskowaćotym,jakbędzie
wyglądaćnaszaprzyszłość.Imwiększajeststałośćnaszychdoświadczeń
życiowych,tymbardziejnaszeżyciejestprzewidywalne.Istotąpojęcia
spójnościjestzakresiczęstotliwość,wjakimżyciejednostkiwypełnione
jestniespodziankami,którychniedasięwyjaśnićiwsatysfakcjonującyspo-
sóbsobieznimiporadzić.Należyzwrócićtutajszczególnąuwagęnaścisły
związekdoświadczeńspójnościzkomponentemzrozumiałościpoczucia
koherencji(Antonovsky2005,s.94).
1.2.2.Równowagadoświadczeńżyciowych
Równowagaprzeciążeniainiedociążeniaoznaczazakres,wjakimdo-
świadczeniażyciowe,któresąudziałemczłowieka,sąodpowiednie,ade-
kwatnedomożliwościdanejosoby.Odsamegourodzenianapotykamy
25
