Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
48
Wstęp
zprzeszłością78.Wkonsekwencjinamysłnaukowyprzeistaczasięwquasi-publi-
cystycznąpolemikęi(nierzadkoefekciarski)pokazchwytówerystycznychoraz
sofistycznych,pośródktóregomeritumporuszanychzagadnieńprzesłoniętezo-
stajeprzezwycieczkiadwersarzyocharakterzeosobistym.Tymsamymwięcej
informujeooskarżycieluniżooskarżanychpisarzachiutworach.Badaczłączyją
-niecałkiembezzasadnie-zideologiąprawicową,cowistociezdajesiępotwier-
dzaćpozycjeświatopoglądoweowychvoskarżycieli”79.
Tymczasemautorzyopracowańoambicjachnaukowych(m.in.Teresa
Wilkoń,AnnaZarzycka,MichałGłowiński,JerzySmulski,WojciechTomasik,
KrzysztofKrasuski,KrzysztofWoźniakowski,JanuszDetka),poświęconychkul-
turzelat1949-1956,starająsięoddzielićprzedmiotbadańodwłasnegodoniego
stosunku.Ponadtomająświadomośćniejednoznacznościsytuacjiosóbfunkcjo-
nującychówcześniewsferzepublicznej.Tymbardziejważnyjestdlanichsposób,
wjakiusiłujązrozumiećiprzybliżyćdzisiejszemuodbiorcyporuszanąproblema-
tykę.Szczególnieznaczącypodtymwzględemjestjedenztomówmonumen-
talnegodziełaukazującegosięnakłademInstytutuBadańLiterackichPANpod
redakcjąAlinyBrodzkiejiTadeuszaBujnickiego:Literaturapolska1918-1975
(1975-1996)80.Podobniejakprzywołanetuopracowanie,pouczającajestlek-
turarozważańwzmiankowanychwyżejautorówrozpraw,dotyczącychposzcze-
gólnychzagadnieńzkręguliteraturylat1949-195681.Wobecowejpublikacji
komplementarnepozostajewielotomowekalendariumwrazzwyboremtekstów
dotyczącychkażdegozomówionychwydarzeńkulturalnychPolskieżyciearty-
stycznewlatach1944-1960(2012)82.
Przywołanitubadaczewypracowalipewienstylpisaniaorealizmiesocja-
listycznym(czyteższerzej,okulturzePRL).PatronujemurefleksjaZbigniewa
Romka,akcentującegokoniecznośćuwzględnianiawoceniepostępowaniaosób
78Zob.:M.Karwat,Demagogiczneschematykrytykiprzeciwników,vStudiaPragma-
lingwistyczne”2015,r.VII,s.29-52.
79Zob.:M.Głowiński,G.Wołowiec,Czasnieprzewidziany.Rozmowa-rzekał,s.413.
80Zob.:Literaturapolska1918-1975,red.A.Brodzka,T.Bujnicki,Warszawa1996,
t.3:1945-1975,cz.I.
81NiecoproblematycznajestwartośćpoznawczaopracowaniaRyszardaMatuszew-
skiegoLiteraturapolska1939-1991(1995)zuwaginazamierzonegoadresata-uczniów
szkółśrednich.Wynikającąztakdookreślonegoczytelnikawirtualnegokonsekwencją
jestzpewnościąuproszczeniewieluzagadnień.Wartojednakżemiećnauwadzeitępo-
zycjęzewzględunawyważonyosądepoki(zob.:tamże,s.55-89).
82Zob.:Polskieżycieartystycznewlatach1944-1960,red.A.Wierzbicka,War-
szawa2012,t.1-7.Publikacjazostałapomyślanajakodiariuszwydarzeńzakolejne
latadoczęścitekstowejopracowaniaPolskieżycieartystycznewlatach1945-1980,
red.A.Wojciechowski,Warszawa1992.Doroku2019ukazałosiękalendariumzalata
1944-1953.
