Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
Rodzinajakośrodowiskowychowawcze
1.Pojęcierodziny
Możemyspotkaćwieleróżnychdefinicjirodziny,coświadczyotym,iżokreśle-
nieczymjestrodzina,nastręczasporotrudności(zob.J.Rembowski1986;H.Cu-
dak1991;L.Dyczewski1994;S.Kawulaiin.2000;J.Izdebska2000).Problemów
wpełnymijednoznacznymujmowaniupojęciarodzinynależydoszukiwaćsięm.in.
wróżnorodnościjejformorazwstaledokonującychsięjejprzeobrażeniach.Ponad-
toproblematykarodzinystanowiprzedmiotzainteresowańwieludyscyplinnauko-
wych(pedagogiki,psychologii,socjologii,medycyny,prawa,ekonomii,demogra-
fii),corównieżprzyczyniasiędoodmiennegodefiniowaniategopojęcia.
Analizaliteraturyprzedmiotuwskazuje,żenarodzinęmożnaspojrzećwnastę-
pującychaspektach:jakonagrupęspołeczną,instytucję,środowiskowychowaw-
czeorazsystemspołeczny(zob.M.Tyszkowa1985;S.Kozak1986;H.Cudak1991;
A.Kwak1994;M.Cichosz2001;M.Jagiełło2003).
Rozpatrującrodzinęjakogrupęspołecznąprzyjmujesię,żejestonagrupą
pierwsząipodstawową(pierwotną),zaspakajającąbiologiczne,psychiczneispo-
łecznepotrzebyczłowieka.Wzajemnestosunkipomiędzyposzczególnymiczłonka-
mirodzinywyznaczonesąprawem,obyczajami,tradycjami,religią,wzajemnymi
oddziaływaniami,atakżezaangażowaniemuczuciowym.Spośródinnychgrupro-
dzinęwyróżniawystępowanienastępującychcech:wspólnezamieszkaniejejczłon-
ków,wspólnenazwisko,wspólnawłasność,ciągłośćbiologicznaorazwspólnakul-
turaduchowa(zob.S.Kawula1978;S.Kosiński1989).
Wieluautorówstoinastanowisku,żerodzinęnależyrozpatrywaćtakżewka-
tegoriachinstytucjispołecznej(zob.S.Kawula1978;F.Adamski1982;E.Trempa-
ła1984;M.Tyszkowa1985;M.Ziemska1986).Instytucjonalnycharakterrodziny
wynikazdwóchzasadniczychjejelementów:instytucjimałżeństwa(pełnionakon-
trolęseksualnąnadmałżonkamiiczyniznichrodziców)orazinstytucjirodziciel-
stwa(nadajeonadzieciomokreśloneprawaiobowiązki,wychowuje,socjalizuje)
(A.Szpunar1996).
M.Tyszkowa(1985),uzasadniającinstytucjonalnycharakterrodziny,mówiojej
określonymstatusiespołeczno-prawnym.Procesyzachodzącezaśwrodziniesąre-
jestrowaneiregulowaneprzepisamizawartymiwkodeksierodzinnym.Jednakżeto
nieprzepisyprawnezmuszająrodzinędookreślonychzachowań.Kodeksrodzinny
jestjedyniepewnymnarzędziem,dziękiktóremumożliwejestregulowanieiegze-
kwowanieprawiobowiązkówposzczególnychczłonkówrodziny.Funkcjonowanie
