Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
I.Okruchościrefleksji
jesttakdaleceprzezswojewłasneaspiracje,żepozostajewstanie
permanentnejrozbieżnościpomiędzytym,cojestmunieodzowne,
atym,cojestdlańosiągalne.Napięcietokulminujewpoczuciutra-
gizmużycia,kiedysamożycie-jakocałość-zostajeobjęteodpo-
wiednioradykalnąrefleksją.
Odnotowawszytrudnośćradykalnejrefleksji,trzebajeszczezauwa-
żyć,żeproblemleżyniewsamejczynności-doniejbowiemkażda
myślącaistotajestzdolna-leczwfilozoficznymniezadowoleniu
zosiąganychzajejpomocąwyników.Wpraktyceczęstopoprzestaje-
mynaprowizorycznymobraziewłasnejpodmiotowości-konwencjo-
nalnymopisie,którywystarczadosformułowaniaodpowiednichrosz-
czeńdoszczęścia,sprawiedliwościimoralności.Zdarzasięjednak,że
poddajemytestowigranicetakiegosamookreślenia.Zarównowży-
ciu,jakwsztuceifilozofiićwiczymysięwrozpoznawaniumomen-
tów,wktórychdotychczasowypoziomrefleksjijużnamniewystarcza
isamąrefleksjęstaramysięobjąćkrytycznąrefleksją.Zaczynamydo-
strzegać,żenaszawłasnapodmiotowośćwciążsięnamwymyka.
Nieuchwytnośćpodmiotuzawszespędzałasenzoczufilozofom.
Anidziałania,aniwynikówrefleksjiniedasiępotraktowaćprzedmio-
towo-niemożnaułożyćencyklopediiradykalnejrefleksji,aniskody-
fikowaćjejmetod(choćwdużejmierzedasiętozrobićwstosunkudo
refleksjiwpierwszychdwóchrozumieniach).Zdrugiejjednakstrony,
zpowodówwyłożonychwcześniej,niepotrafimyzaniechaćtego
przedsięwzięcianawetwtedy,gdyniewierzymywjegopowodzenie.
Znajdujemysięzatemwosobliwejpułapce:zjednejstronyodczuwa-
mynakazsformułowanyprzezSokratesawszorstkichsłowach:nŻy-
cieniepoddanerefleksjiniejestwarteprzeżycia”;zdrugiejstrony
ostrzeganaspisarzSaulBellowwpowieściRevelstein,żenżyciepod-
danerefleksjisprawia,żechcesięumrzeć”.
Myślonieufundowaniupodmiotu,aprzeztoowymykaniusię
podstawyuznawaniaczegokolwiekzaistotniewłasne,możnajeszcze
pogłębić.UczyniłtoMartinHeideggerwrozumowaniumającympo-
kazać,dlaczegomyśleniewciążpozostajeniezrealizowanymzadaniem
człowieka.Aninauka,aniopartanawiedzycywilizacjanierealizują
myśleniawtakimsensie,wjakimchciałjewidziećfilozofiktóry
