Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Rozdział1.Historiaprzemiansocjologiirodzinyjakosubdyscyplinynaukowejś
proponowanąprzezniegosocjologięrodziny,tojednakmożnagouznaćzaautora,
któryzaproponowałpierwszysystematycznyiteoretycznysposóbpostrzegania
rodzinyjakozwiązkuopartegonarelacjachinastatusach.Moimzdaniemwarto
wskazaćnaczteryprzyjmowaneprzezComte’atezydotycząceżyciarodzinnego,
któremiałyistotnywpływnazałożeniaprzyjmowaneprzezteoretykówibadaczy
rodziny.
Popierwsze-Comte’owiprzypisujesięautorstwometaforyokreślającejrodzinę
jakonpodstawowąkomórkęspołeczną”
,cooddajepowszechnewśródpierwszych
socjologówstosowanienanalogiiorganicznej”(zob.Kocik2006:58;Sztompka
2012:275).ZdaniemComte’arodzinastanowiprototypwszystkichspołecznych
związków,jestpodstawowągrupąspołeczną,aspołeczeństwojakonorganizm”
złożonyjestniezjednostek,alewłaśniezrodzin.JakzaznaczałSzacki:nRodzina
byładlaComte’anajtrwalszymelementemspołeczeństwai-tymsamym-najbar-
dziejniezawodnymoparciemdlajegorekonstrukcjipookresierewolucyjnegonie-
ładu”(2003:260).nKomórkowadefinicjarodziny”(używającokreśleniaTomasza
Szlendaka[2010])miałabezpośrednieprzełożenienastrukturalno-funkcjonalne
podejściedorodziny,któreodlat50.dolat60.(lub70.-tuzdaniasąpodzielone)
XXwiekustanowiłojedenznajważniejszychnurtówopisywaniażyciarodzinnego.
Podrugie-tenojciecsocjologii,podobniejakewolucjoniści(zob.Thomas,
Wilcox1987),zakładał,żerodzinajestkategoriąhistoryczną,awięczmienną,tym
samymzaśmazdolnośćadaptowaniasiędozmiennychwarunkówspołecznych.
Identycznezałożeniemożnaznaleźćwtzw.transformacyjnymdyskursierodziny.
Potrzecie-Comtepodkreślał,żerodzinajestpodstawowymmiejscemina-
rzędziemsocjalizowaniajednostek,cowzasadziedochwiliobecnej5jestjednym
zniepodważalnychiklasycznychzałożeńwsocjologiirodziny.
5Wartojednakpodkreślić,żepodejściebadaczyspołecznychdosocjalizacji(awtymdoroli
rodzinywtymprocesie)takżeulegałozmianie.Moimzdaniemmożnatuwyróżnićtrzyodmienne
stanowiska(zob.Sikorska2009).Wpodejściu,którezaThomasemP
.Wilsonem(1970)określam
jakoparadygmatnormatywny,socjalizacjabyłaopisywanajakohierarchiczniezorientowany,
jednostronnyproces,wktórymsocjalizujący(przedewszystkimrodzinajakogrupapierwotna)
oddziałujenasocjalizowanego.Wparadygmacieinterpretatywnymsocjalizacjabyłapostrzegana
jakowynikwzajemnegooddziaływaniawszystkichjejuczestnikówiprzedewszystkimjakoproces
internalizowaniaznaczeń,któryodbywasiędziękiuczestnictwusocjalizującychisocjalizowanych
winterakcjach.Natomiastdlatrzeciego,nrelacyjnegopodejściadosocjalizacjikluczowejestza-
łożenie,żesocjalizacjaniejestprocesemjednokierunkowym,aninawetdwukierunkowym,lecz
jestrelacjązwrotnąmiędzyjednostkamibiorącymiwniejudziałaichotoczeniem,kontekstem
społecznym,wktóregoskładwchodząinniludzieorazużywaneprzeznichprzedmioty”(Sikorska
2009:59).
JudithRichHarris(2000)orazStevenPinker(2005),którychmożnauznaćzaprzedstawicieli
podejściarelacyjnego,twierdzą,żewpływrodziców(aszerzej:rodziny)naprocessocjalizo-
waniawcaleniejesttakduży,jakzwykłosięprzyjmować.Natomiastznacznieistotniejszy,niż
sięzazwyczajsądzi,jestwpływgrupyrówieśniczej.Wartotakżedodać,żeoilewpierwszym
