Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Uwagiwstępne
19
zacnyruski25,prostyruskidialekt26,prostamołwa27czywkońcupro-
styjęzykruski28.
Wtoczącejsięjednakodponadwiekudyskusjinaukowej,wza-
leżnościodbadaczyanalizującychdaneteksty,języktychutworów
traktowanyjestjakostarobiałoruski29bądźstaroukraiński30.Byunik-
nąćewentualnychnieporozumień,wniniejszymopisieprzyjętojęzyk
zabytkunazywaćpoprosturuskim(innąkwestiąjestdominacja
wnimpierwiastkaukraińskiegobądźbiałoruskiego).
Takiepodejścieuzasadniafakt,żejęzykruskibyłoficjalnymjęzy-
kiemWKL(WielkieKsięstwoLitewskie),ażdo1696roku,copo-
twierdzazapiswStatucieLitewskimz1566roku:Apisarzziemski
maporuskuliteramiisłowyruskimiwszystkielisty,wypisyipozwy
pisać,anieinszymjęzykiemisłowy31.Ruskibyłnietylkojęzykiem
25Np.EwangelieW
.Ciapińskiego,zob.:Анталог.ядаўняйбеларускайл.тара-
туры...,op.cit.,s.405;E.Карский,Чтотакоедревнеезападнорусскоенаречие,
w:Трудыпобелорусскомуидругимславянскимязыкам,Moskwa1962,s.253–263.
26Por.LeksykonP
.Beryndy,zob.też:У
.Ан.ченка,Беларуска-ўкра.нск.яп.сьмова-
моўныясувяз.,Mińsk1969,s.12.
27Por.wstępChodkiewiczadoEwangeliarzaz1569roku:Помислилzжебылz
есмиисе,ижебыс.юкнигу,вырозумѣн.ярадипростыхzлюдейпреложитинапростую
молву,za:E.Карский,Чтотакое...,op.cit.,s.253–263.
28Por.EwangeliarzKalista1616roku:Теперzзасьпрезнезнаемостьинеумěетность
языкасловенскогомногимzмалопотребенzинепожитеченzставшисязновупереложенемz
егонаязыкzнашzпростыйруск.й,za:У
.Ан.ченка:Беларуска-ўкра.нск.я...,op.cit.,s.12.
29E.Карский,Чтотакое...,op.cit.,s.262;I.Станкев.ч,Г.сторыябеларускага
языка,Wilno1939,s.4;wpracachArkadziaŻurawskiegoczyUładzimira
Świażyńskiegowystępująteżokreślenia,wzbogaconeododatkoweepitety:literacki,
czyliteracki-pisany,por.:А.Журавский,Деловаяписьменностьвсистеместаробело-
русскогоязыка,w:„Восточнославянскоеиобщееязыкознание”,Moskwa1978,
s.185–191;У
.Свяжынск.,Праблема.дэнтыф.кацы.аф.цыйнаймовыВял.кагаКняс-
тваЛ.тоўскага,DMetriciana”,Mińsk2001,vol.I,s.109–111.
30PawłoŻyteckiokreślałtenjęzykjakomałoruskiksiążkowy,por.:П.Житець-
кий,Очерклитературнойисториималорусскагонарëч.явzXVIIиXVIIIвв.,cz.I,
Kijów1889,s.40.Innibadaczeukraińscynazywaligom.in.ukraińskimjęzy-
kiemliterackim,ukraińskimjęzykiempisanym,staroukraińskimjęzykiemliteracko-
-pisanym,por.(odpowiednio):I.Oг.cнко,Укра.нськал.тературнамоваXVI-гост.
.укра.нськийКрех.вськийАпостол,Warszawa1930;M.Łesiów,Właściwościfone-
tyczneukraińskiegojęzykapisanegoXVIIipoczątkuXVIIIwieku,DSlaviaOrientalis”,
3/1965,s.347;A.Гумецька,Як.йзтрьохназвзах.днорусько.л.тературно.мовиXV-
XVIIст.-зах.дноруська,староукра.нська,староб.лорускасл.дв.ддатиперевагуабояк
ц.назвидиференц.юватиувживанн..“Ф.лолог.чнийзборн.к”,Kijów1958,s.334;tejże,
Вопросыукраинско-белорусскихязыковыхсвязейдревнегопериода,„Вопросыязыкозна-
ния”,2/1965,s.42.
31Nawetjeślizapistenbyłspowodowanyfaktem,żepolszczyznazaczęłapełnić
rolęjęzykadominującegowpiśmiennictwiekancelaryjnymWKL,wypierająctym
