Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
jestzarównojakoteoretycznepodsumowaniestuletniejjużwówczas
praktykiedukacyjnejwobecosóbniepełnosprawnych(zapoczątkowanej
otwarciemszkółdlauczniówniesłyszących–wroku1760wEdynburgu
przezT.Braidwoodaorazwroku1770wParyżuzinicjatywyCh.M.
del’Épée),jakiwłaściwypocząteknaukowegowymiarupedagogiki
specjalnej.
Wszystkierodzajeniepełnosprawnościłączytrudnahistoria
przechodzeniaprzezkolejnefazyrozwojuspołecznejakceptacjidla
odmiennościisłabości,atakżepróbykształceniainaukowych
uogólnień.JakprzekonujeE.Zakrzewska-Manterys[2004],
niepełnosprawnośćpojawiłasięjakoproblemnaukowyispołeczny
dopierowdrugiejpołowieXXwieku,gdywyraźniedostrzeżono
następstwaróżnicmiędzyludźmiwzakresiewypełnianiapowierzonych
imprzezspołeczeństworólzwiązanychzedukacją,życiemrodzinnym,
pracązawodową,uczestnictwemwkulturzeitp.Zgodnieztakim
ujęciem,wwiekuXIXiwcześniejnierodziłysiędzieciniepełnosprawne
wdzisiejszymrozumieniu,gdyżkryteriumodmiennościniepociągało
zasobątakichkonsekwencji,jakobecnie.Brakświadomościproblemu
niejestrównoznacznyzjegonieistnieniemi,choćjestoczywiste,
żeniepełnosprawność,pojmowanajakonieadekwatnośćpsychofizyczna
wstosunkudozmieniającejsięnormywymogówżyciaspołecznego,
towarzyszyłaludzkościodjejzarania,todopierowiekXVIII,wraz
zdorobkiemintelektualnymispołecznymepokioświecenia,przyniósł
przełomwpodejściudozagadnieniaobecnościiwarunków
funkcjonowaniaosóbniepełnosprawnychwspołeczeństwie.
Sprowadzająctękwestiędobardziejkonkretnegowymiaru,można
podaćprzykładautyzmuorazhistoriijegoklinicznegoopisu
izdefiniowaniaprzezLeoKannera,którywnastępującysposóbbroniłsię
przedprzypisywaniemmumiana„odkrywcyautyzmu”5:
Nieodkryłemautyzmu.Istniałonjużdawniej.Nawetniemusiałemsięspecjalnie
zajmowaćjegowykryciem.Chodzituoprzykładserendypityzmu.Czywiecie,
cotojestserendypityzm?OtóżpewienksiążęnazwiskiemSerendypjednegodnia
odkryłskarb,któregowcalenieszukał.Podobniejaniczegonieszukałem.Poprostu
oglądałempewnąliczbędzieci,którewywarłynamniewrażeniezpowoducech,
jakimisięcharakteryzowałyiprzedstawiłemnatentematswojerozważania
wartykulew1943roku.Czułem,żedostrzegłemjakąśrzeczwyjątkową.
TąwypowiedziąrozpoczynająswojąksiążkęA.iF.Braunerowie[1993],
którzyprzejawówzachowańautystycznychudziecipostanowiliposzukać
wczasachnajodleglejszych,„bezdaty”,wbaśniach,legendach
ipodaniach,stanowiących„pamięćludów”,aistniejącychwdziejach
ikulturzewszystkichnarodów.Dowynikówbadańfrancuskichautorów
nawiążęwdalszejpartiitekstu,gdypowrócędoanalogiimiędzy
autyzmemiidiotyzmem,wskazującjednocześniebaśniowekorzenie
motywuniepełnosprawnościintelektualnej.Wtymmiejscuwarto
jedyniepodkreślićszczególnieważnydladalszychrozważańsposób
rozumowania,któryprowadzidoustalenianieograniczonegowręcz
