Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Innymproblememjeststaleobecnewświadomościspołecznej
powiązanieznaczeniowepojęcianiepełnosprawnościzwidocznymiprzy
pierwszymkontakcieuszkodzeniaminarząduruchu,coistotniezawęża
jegoobszarznaczeniowywporównaniuzobowiązującąterminologią
profesjonalną[zob.Ostrowska1997,s.82].SławomiraSadowska[2005,
s.20],analizującapojęcieniepełnosprawnościwkontekściespołecznej
użytecznościustaleńnaukowych,zaznacza,że„obecnewkulturowym
przekazieróżnorodneterminy(lansowanenajczęściejprzezmedia)
wchodziłynakrótkododyskursunaukowego”.Naprzykładzieokreśleń:
„sprawniinaczej”,„specjalnejtroski”czyze„specjalnymipotrzebami”,
widaćnajdobitniejróżnicęfunkcjimiędzyścisłościąterminologii
fachowejiopisowo-eufemistycznymsłownictwemogólnym.
Biorącpoduwagęprzedstawionekwestie,azatemrównieżgłosy
krytycznewobecnowejterminologiiitrudnościwynikającezjęzykowej
naturyprzedmiotumoichbadań,jakopodstawoweustalenieprzyjmuję
decyzjęAAIDD,zgodniezktórązezmianąterminu„niedorozwój
umysłowy”(„upośledzenieumysłowe”)na„niepełnosprawność
intelektualna”wiążesięzałożenie,żenoweokreśleniedotyczydokładnie
tejsamejpopulacjiosób,którewcześniejzdiagnozowano,posługującsię
terminem„niedorozwójumysłowy”.Zmianadotyczyzatempopulacji
identycznej(czyliwistocietejsamej)podwzględemliczebności,
rodzaju,stopnia,typuiczasutrwanianiepełnosprawnościorazpotrzeb
wzakresiezindywidualizowanychusługiwsparcia(Schalockiin.2007,
s.116].
Przemianyterminologicznenagrunciepedagogikiosób
zniepełnosprawnościąintelektualnąstanowiąsugestywnąilustrację
kształtowaniasiępoglądównaukowychipostawspołecznychwobec
osóbdotkniętychtymrodzajemniepełnosprawności.Kontekst
historyczny,ukazującdziejeidiotyzmunatlerozwojupsychiatrii
ipedagogikispecjalnej,pozwalanadokładniejszeprzyjrzeniesię
fenomenowiniepełnosprawnościintelektualnej,równieżjakoelementowi
świataprzedstawionegowybranychutworówliterackich.
1.2.Dziejeidiotyzmu–konteksthistoryczny
JakąwiedząnatematidiotyzmumógłdysponowaćFiodorDostojewski,
gdywroku1868pisałswąpowieść
Idiota
?Tenbardzoosobisty
iszczególnieważnywdorobkupisarzautwór,któregotytułniemożenie
zaintrygowaćkogoś,ktozajmujesięniepełnosprawnościąintelektualną,
wpisałsięwhistorięnietylkoliteraturypowszechnej,aleiidiotyzmu,
traktowanegowdrugiejpołowieXIXwiekujakosynonimupośledzenia
umysłowego.Byłtojednocześnieokresprzełomowywhistoriicałej
pedagogikispecjalnej,cowiążesięzdatowanąnarok1861publikacją
niemieckichbadaczyJ.D.GeorgensaiH.M.Deinhardta[1861]pod
znamiennymtytułem4
Pedagogikaleczniczazeszczególnym
uwzględnieniemidiotyzmuizakładówdlaidiotów
.Pozycjatatraktowana
