Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Intonacja
31
intonacyjnych.Pojęciemcentralnymjesttumelodianuklearna.Sekwencyjny(za-
kładający,żeintonacjajestzdeterminowanalokalnie)modelintonacyjnyopartyna
tradycjibadańbrytyjskichstworzyłdlajęzykaniemieckiegoK.J.Kohler(1991).
Obejmujeonakcentleksykalny,intonację(połączeniamiędzywartościamimaksy-
malnymiiminimalnymiczęstotliwościpodstawowejiichsynchronizacjazakcen-
towanymisamogłoskami),graniceprozodyczne,tempomowy,nieciągłościipauzy
(za:Demenko1999,s.49-50).
Kolejneprezentowanemodeleintonacjiskonstruowanowduchuamerykań-
skiejtradycjibadań.W1980roku,woparciuopracetakichautorówjak:Bruce
(1977);Goldsmith(1976);Leben(1976);LibermaniPrince(1977),powstałmo-
delsekwencyjnystworzonyprzezJ.Pierrehumbert.Strukturyintonacyjneopisy-
wanesąwnimjakosekwencjetonówwysokich(poziomH)iniskich(poziomL).
Modeltenopierasięnastrukturachakcentowychiichhierarchicznejorganizacji.
Elementytegomodeluto:
-akcentytonalne,mogąceobejmowaćjeden(H*,L*)lubdwatony(H*+L,
H+L*,L*+H,L+H*),będącenwyrazemprozodycznym”(prosodicword),
indeksn*”oznaczasylabęakcentowaną;
-akcentyfrazowe,zaznaczanesymbolemn–”;
-tonygraniczne–oznaczajągranicefrazintonacyjnych,oznaczanesąsym-
bolemn%”.
Powyższymodelopierasięnanastępującychzałożeniach:
-frazaintonacyjnaskładasięzmniejszychjednostek(frazpośrednich),które
zkoleizłożonesązwyrazówprozodycznych,
-
konturintonacyjnymożnaopisaćprzezsekwencjętonówwysokichini-
skich,następstwotonówniskichiwysokichokreślająregułyfonetyczne,
-wysokościtonuzależąodprzebieguczęstotliwościF
0,astrukturaprozo-
dycznaopartajestnastrukturzeakcentowej(za:Botinisiin.2001,s.281).
Nabazieomówionegomodeluw1983rokupowstałmodelD.R.Ladda,wktó-
rymkażdytonopisywanyjestzewzględunaswąwysokośćimiejscewcałej
strukturze.PrzebiegiF
0stanowiąsekwencjeodcinkówstrukturalnierelewantnych,
opisanychprzezwiązkęcech(za:Calhoun2004).
NajbardziejznanypercepcyjnymodelintonacjipochodzizInstytutuBadańnad
PercepcjąwEindhoveniopierasięnazałożeniu,żeniektórezezmianczęstotliwości
F
0sąpercepcyjnierelewantne,podczasgdyinnenie.Modeltenzostałopracowany
dlajęzykaholenderskiego,anastępniewykorzystanogodoopisuzjawiskintona-
cyjnychwinnychjęzykach.Analizaintonacjiwomawianymmodeluprzebiegatrój-
stopniowo.Początkowoustalasięwyodrębnionypercepcyjnieprzebiegintonacyjny,
poczym,omijającnierelewantnezmianyczęstotliwościpodstawowej,dokonuje
siękopiirzeczywistegoprzebiegu,nieodbiegającejpercepcyjnieodoryginału.
Następniewspólnecechyobuprzebiegówklasyfikowanesąjakookreślonetypy
