Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Słowowstępne
XXIX
siędoRickertadotyczyprzedewszystkimdyskusjiometodolo-
giinaukspołecznychihumanistycznych52.
RozprawatawpisujesięwważnywątekwrefleksjiRickerta,
jakimbyłakwestianaukowościfilozofii.Rickert,podobniejak
wieluówczesnychfilozofów,podejmujepróbęuzasadnienia
naukowegocharakterufilozofii.Rickertstajewobecproblemu
emancypacjizfilozofiiszczegółowychdyscyplinnaukowych.
WczasachKantabyłytonaukiprzyrodnicze,awczasachRic-
kertatonaukihumanistyczneispołeczne.Ztegopowodu
istotneznaczenienabierastosunekfilozofiidonaukszczegó-
łowych,wyrażającesięwpytaniu,copozostałojeszczefilo-
zofiiijakąmaonaodgrywaćrolęwnauce.Odpowiedziąjest
aksjologicznytranscendentalizm,któryposzukujemożliwości
ugruntowaniawszelkiejwiedzy53.Wodpowiedzinatowyzwa-
nieRickertrozwijanaukęowartościachteoretycznych,które
stanowiązałożeniewszystkichnaukorzeczywistości,dotego
stopnia,żenawetsamąrealnośćtraktujejakoformęmyślenia
oświecie,którastanowiwyrazobowiązującychwartościteore-
tycznych.Uznajeon,żetylkowtensposóbmożnaprawdziwie
isensowniemówićorzeczachrealnych.
VI.Teoriapoznania
InnymważnymdozrozumieniawywoduwDerGegenstand
derErkenntnisjestwspomnianajużpracaDwiedrogiteorii
poznania.Psychologiatranscendentalnailogikatranscen-
dentalnaz1909roku54,którejwnioskizostaływłączonedo
tłumaczonejrozprawy.Artykułtenjestważnydlaujęciafilo-
zofiiRickerta,któryzakreślabardzoszerokisposóbrozumie-
niapoznania:nsłowa»poznawanie«używamywnajszerszym
52Zob.L.Herrschaft,TheoretischeGeltung.ZurGeschichteeinesphiloso-
phischenParadigmas,Königshausen&Neumann,Würzburg1995,s.60;za:
A.J.Noras,Małaojczyznaidużaksiążka,op.cit.
53Zob.A.J.Noras,Kantaneokantyzmbadeńskiimarburskił,op.cit.,
s.177.
54H.Rickert,Dwiedrogiteoriipoznania.Psychologiatranscendentalna
ilogikatranscendentalna,[w:]Neokantyzmbadeńskiimarburski.Antologia
tekstów,red.A.J.NorasiT.Kubalica,tłum.T.Kubalica,wyd.1,Wydawnictwo
UniwersytetuŚląskiego,Katowice2011,s.73-120.