Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
działaniemediów.Doniedawnabyłatooczywistość.Aledziś,gdyświatemtargajągwał-
townezmianywywracająceustalonyporządekwewszystkichdziedzinachpraktyki,nie
wydajesiętojużtakoczywiste.Obserwującgwałtowneprzyspieszeniezmiancywilizacyj-
nychwostatnimćwierćwieczu,możnaodnieśćwrażenie,żeświatwypadłzramipogrąża
sięwchaosie.Pokazanie,jakiudziałmająwtymmediaorazjakwpływająnawarunki
życiadzisiejszychludzi,tojednozdwóchgłównychzadańtejksiążki.
Drugiezadaniedotyczywskazaniazasadygodzącejróżneperspektywyipunkty
widzenianaopisywanezjawiska.Każdadyscyplinawnoszącajakiśwkładwrozwój
wiedzyomediachmaswojeteorie,metodologieiprocedurybadawcze,zazwyczaj
dośćzazdrośniestrzegączaichpomocąswojejsuwerenności.Medioznawstwoteż
maswojenoprzyrządowanie”teoretyczneimetodologiczne,leczniepretendujedo
nadrzędnościnadstudiamidziedzinowymi,dotyczącymiposzczególnychaspektów
działaniamediów.Takżewtejksiążceniebędziepróbtegorodzajuuzurpacji.Zamiast
tegoprzyjętorozwiązaniedużoprostsze.Ponieważgłównymprzedmiotemzaintere-
sowaniajesttuproceszmian,którezachodząwmediachorazwokółnichiktóre
-ujmowanewdłuższejperspektywie-mająewolucyjnycharakter,jakopodstawę
harmonizowaniaróżnychperspektywipunktówwidzeniaprzyjętotezyogólnej
teoriiewolucji.Nieumniejszającwniczymwartościheurystycznejinnych,wyżej
wspomnianych,dyscyplinbadawczych,trudnoniezauważyć,żewnichteżwystępują
pewneelementymodeluzmianewolucyjnych,wypracowanegoprzezogólnąteorię
ewolucji(darwinizm),arozwiniętegoprzezjejnowszewersje(neoewolucjonizm).Sam
Darwinnieprzenosiłswoichustaleńnaludzi,choćródludzkiuważałzaszczególny
gatunekzwierzostanu,aniejegoprzeciwieństwo.Śmielejpostępująjegonastępcy.Naj-
mocniejzteoriąewolucjisązwiązaneetologiaipsychologiaewolucyjna,będącede
factojejwspółczesnąkontynuacją,atakżeantropologia,choćniezawszetoprzyznaje.
Dośćambiwalentniedoewolucjonizmupodchodzisocjologia.Pozbytpochopnym
odrzuceniundarwinizmuspołecznego”orazzepchnięciusocjobiologiinamargines
niewielusocjologówotwarcienawiązujedoewolucjonizmu,awielujawniesięodniego
odżegnuje.Leczwrozcieńczonejwersjiewolucjonizmjestwsocjologiiwszechobecny,
boniemożebyćinaczej.Sporogoteżwinnychdyscyplinach,jaknp.kulturoznaw-
stwie,językoznawstwie,prawie,ekonomii,ohistoriinawetniewspominając.Jednak
zwykletraktowanyjesttampowierzchownie,jakopunktodniesieniadlaopisuzmian
wsferzeludzkichzachowańiichwytworów,naogółbezwnikaniawichzależności
odgłębokiegopodłożaianalizyichwartościadaptacyjnej.Równieżwmedioznaw-
stwieodwołaniadoewolucjonizmusąpowierzchowne.Niewielejestpracczyniących
zniegopoważniejszyużytek-chlubnywyjątektoksiążkaTomaszaSzlendakaiToma-
szaKozłowskiegoNagamałpaprzedtelewizorem(2008).
Osobyuczulonenaewolucjonizmnależyuspokoić-będzietuaplikowanywdaw-
kachnieszkodliwych.Tylkootyle,oileukażezbieżnośćczynawetspójnośćmiędzyróż-
nymiujęciamiiaspektamiopisywanychzjawisk.Dotegoniejestpotrzebnestosowanie
