Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Modelmózgu
30
(1964).Wmiejsceenergiipsychicznejijejuwalniania,kluczowe
pojęciaodnosząsiędosystemówbehawioralnychorazichkontroli,doinformacji,
negatywnegosprzężeniazwrotnegoorazbehawioralnejpostacihomeostazy.
Bardziejzłożoneformyzachowaniainstynktownegotraktowanejakowynikające
zrealizacjiplanów,które,wzależnościodgatunku,mniejlubbardziej
elastyczne.Realizacjaplanu,jaksięprzypuszcza,inicjowanajestzchwiląodebrania
pewnejinformacji(pobranejprzeznarządyzmysłówzeźródełzewnętrznych,
wewnętrznychlubzkombinacjiobuznich),poczymkierowanaiostatecznie
doprowadzonadokońcazasprawąnieprzerwanegoodbieraniadalszychporcji
informacjiwynikającychzeskutkówpodjętegodziałania(iuzyskiwanychwpodobny
sposóbprzeznarządyzmysłówzeźródełzewnętrznych,wewnętrznychimiesza-
nych).Przyjmujesię,żewtworzeniusamychplanóworazustalaniusygnałów
kontrolującychichrealizacjęmająswójudziałzarównowyuczone,jakiniewyu-
czonekomponenty.Cosiętyczyenergiiniezbędnejdowykonaniacałejpracy,nie
zakładasiętutajistnieniażadnejspecjalnejenergii,zawyjątkiemrzeczjasnatej
znanejzfizyki.Tymwłaśniemodeltenróżnisięodtradycyjnejwersjiteorii
31
.
Takoto,wskrócie,przedstawiasiękilkazasadniczychcechzastosowanego
tutajmodelu.WczęściIItegotomu(poprzedstawieniuwnastępnymrozdziale
pewnychdanychempirycznych)modeltenzostaniezaprezentowanyszerszej.
Tymczasem,pokrótcezaznaczętrzywadymodeluenergiipsychicznej,których
uniknięto,bądźktóreprzynajmniejograniczonowmodelunowym.Dotycząone
tego,wjakisposóbteoriatraktujezakończeniedziałania,atakżemożliwości
weryfikacjiteoriiorazzwiązkówużywanychprzezniąpojęćztymi,którymi
posługująsiędzisiajnaukibiologiczne.
Porównaniestaregoinowegomodelu
Działanienietylkorozpoczynasię,aleikończy.Wmodeluodwołującymsiędo
energiipsychicznejutrzymujesię,żeuruchomieniedziałaniawynikazakumulacji
energiipsychicznej,zaśjegozakończeniespowodowanejestwyczerpaniemtejże
energii.Dlatego,zanimstaniesięmożliwepowtórzeniedziałania,musizostać
zakumulowanaświeżaporcjaenergiipsychicznej.Znacznaczęśćzachowań
jednakżeniepoddajesięłatwotakiemuwyjaśnieniu.Naprzykład,dzieckomoże
30
Wyd.pol.:J.Z.Young,Modelmózgu,tłum.HannaBartoszewicz,PWN,Warszawa1968
przyp.tłum.
31
PanJamesStracheyzwróciłmojąuwagęnaprawdopodobieństwo,żeteoriawysuwana
wniniejszejksiążcenieróżnisiętakbardzoodteoriiFreuda,jakmógłbymprzypuszczać,
zarównojasam,jakiinni(por.ostatnipodrozdziałtegorozdziału,s.46–48).
43