Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
17.2.Ostrezaburzeniestresowe(acutestressdisorder,ASD)
D.Zaburzeniepowodujeznaczącekliniczniecierpienielubupośledzeniefunkcjonowaniawsferze
społecznej,zawodowejiinnychważnychobszarach.
E.
Zakłócenieniejestwywołanefizjologicznymdziałaniemsubstancji(np.nadużyciemleków,alkoholu)
aniinnymstanemogólnomedycznym(np.łagodnymurazemmózgu)iniemożebyćlepiejwyjaśnione
występowaniemKrótkotrwałegozaburzeniapsychotycznego.
Źródło:DiagnosticandStatisticalManualofMentalDisorders(wyd.5).AmericanPsychiatricAssociation,Washing-
ton,DC2013;P
.Gałecki,Ł.Święcicki(red.):KryteriadiagnostycznezDSM-5.DeskReference.EdraUrban&Partner,
Wrocław2015.
1702040Diagnozaróżnicowa
Należywyraźniezaznaczyć,żenagła,bezpośredniareakcjanadziałaniesilnego
stresoranieoznaczaodrazu,żeudanegoczłowiekamożnarozpoznaćzespółstre-
supourazowego.Ostrezaburzeniestresowe(ASD)należyodróżnićodostrejreak-
cjistresowej(acutestressreaction,ASR),którajestprzejściowym,krótkotrwałym
(do48godzin)stanemreaktywnym,wwynikuwyjątkowosilnegostresu.Charaktery-
zujesięm.in.objawamizgeneralizowanegolęku,zawężeniemuwagi,dezorientacją,
gniewem,rozpaczączyprzesadnymżalempostracie.Objawyostrejreakcjistresowej
sąnaturalnymwyrazemradzeniasobieczłowiekazprzeciążeniempsychicznymna-
stępującympokonfrontacjizzagrożeniemzdrowiai/lubżycia.Natomiastrozwinięcie
sięASDwskazujenanieadekwatniezwiększonąintensywnośćtychobjawów.
Objawyostrejreakcjistresowejpojawiająsięwciąguokołogodzinyodnarażeniana
wydarzenietraumatyczne,aichnasileniezmniejszasięwciągukolejnych8-48go-
dzin,jeżelistresormacharakterprzemijający.ASRobejmujeobjawytypowedlalęku:
pobudzenieukładuwegetatywnego,wtymtrudnościwoddychaniu,bóliprzy-
śpieszonebicieserca,nudności,biegunkęiomdlenie.Opisujesięrównieżobjawy
derealizacji(poczucienierealnościświata,najbliższegootoczenia)orazobawę
outratękontrolinadzachowaniem,poczucieodrętwieniaiobjawysilnegonapięcia
psychicznego.
Wdzieciństwiewyróżnionodwiegłówneodpowiedzinaostrystres:pobudze-
nielubdysocjację.Młodszedziecimajątendencjędoreakcjinaurazpsychiczny
zaburzeniamidysocjacyjnymi,takimijak:unikanie,zamieranie,uciekaniewmarze-
niawciągudnia,obecnośćfug,depersonalizacja,ażdokatatonii.Ustarszychdzieci
częściejwystępujenadaktywnośćukładuwspółczulnego.
35
