Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
Cotojeststres?
stresowej,towarzyszątemuodpowiednieemocje.Takaocenapoznawcza
uruchamiateżobiefunkcjeradzeniasobie.Aktywnośćzaradczakończy
sięwynikiemkorzystnymlubniekorzystnym.Wyniktenwzbudzaemocje
oodpowiednimznaku2.Wynikkorzystnyjestźródłememocjipozytyw-
nychikończyepizodstresowy.Wynikowiniekorzystnemutowarzyszydys-
tres;wtejsytuacjimożenastąpićpowtórzeniecałegocykluradzeniasobie.
Trzebatuprzypomnieć,żeocenapoznawcza,radzeniesobieiemocjemają
formęzmieniającychsięwczasieprocesów,cojestniemożliwedoprzedsta-
wieniawpostacidwuwymiarowegoschematugraficznego.Przyszerszym
uwzględnieniuczasowegowymiaruwydarzeniastresowegostajesięponadto
oczywiste,żenajegoprzebiegwpływająwarunkipoprzedzające,zarównote
charakteryzującepodmiot,jakiobecnewotoczeniu.Natomiastposkończe-
niuprocesupokonywaniastresupozostająjegoskutkibezpośrednieipoja-
wiająsięskutkiodległe.Zostałotoprzedstawionewtabeli1.1.
TABELA1.1
Transakcjastresowawszerszymkontekścieczasowym
Zmienneosobowe
Wartościicele
Przekonaniaogólne,jak
Zmienneotoczenia
Warunkipoprzedzające
samoocena
poczuciekompetencji
poczuciekontroli
zaufaniedoinnych
Wymagania
Ograniczenia
Właściwościczasowe
wydarzenia
Zasoby(np.sieć
wsparciaspołecznego)
Ocenapierwotna
(stawka)
Ocenawtórna
(opcjeradzenia
sobie)
Radzeniesobie
(zuwzględnie-
niemwykorzy-
staniawsparcia
społecznego)
pośredniczące
Strategie
skoncentrowane
naproblemie
Strategie
skoncentrowane
naemocjach
Procesy
Wydarzenie1ł2ł3łn
Wramachwydarzenia:
Czas1ł2ł3łn
Afekt
Zmiany
fizjologiczne
Jakośćwyników
konfrontacji
bezpośrednie
Skutki
Psychologiczne
dobrostan
Somatyczne
zdrowie/choroba
Funkcjonowanie
społeczne
odległe
Skutki
Źródło:opracowaniewłasnenapodstawie:Lazarus(1990),LazarusiFolkman(1984).
2Wtymmiejscumamydoczynieniazreakcjąemocjonalnąodzwierciedlającąefekty
radzeniasobie,por.przyp.1.