Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WpropozycjiMaslachiLeiterazabrakłomijednakniezwykleważnegoobszaru,jakim
jestprzywództwo,dlategolistaobszarówzostałaprzezemnierozszerzonaotendodat-
kowyobszardopasowania.Badania,prezentowanewtymrozdziale,miałyprzynieść
odpowiedźnapytanie,jakąfunkcjępełniąwymaganiaorazzasobyorganizacyjnedla
zaangażowaniawpracę.
Wrozdzialeczwartymprezentujęważnyproblemzwiązkupomiędzyosobowo-
ściąazachowaniemczłowieka.Zdroworozsądkowowydajesię,żecechypracownika
powinnymiećdużeznaczeniedlatego,jakfunkcjonujeonwpracy,wynikibadańtego
jednakniepotwierdzają.Jesttonaiwnapsychologiaczymożepopełniamybłędymeto-
dologiczne?Spórmiędzybadaczamijestożywiony,ododpowiedzinatopytaniezale-
ży,czybędziemywykorzystywaćkonstruktyosobowościowedowyjaśnianiaiprzewi-
dywaniazjawisk(takichjaknp.zaangażowaniewpracę),awkonsekwencjiwpraktyce
organizacyjnej(np.wselekcjipersonelu).Jeżelidziałaniapsychologówmająwpływna
losyinnychludzi,toniewolnonampodejmowaćdecyzjibezsolidnejpodstawy,aco
dotego,czyosobowośćmaznaczeniedlawykonywaniapracy,zdaniabadaczysąpo-
dzielone.Przedstawiamwtymrozdzialestandyskusjinatentematiprezentujęwyniki
badańwłasnychdotyczącychrelacjipomiędzyosobowościąazaangażowaniem.Jestto
bardzorzadkoporuszanywątekwpracachnadzaangażowaniem,ajeżelijużprowa-
dzonesąwtymobszarzebadania,najczęściejdotycząoneczynnikówwielkiejpiątki
lubnegatywnejipozytywnejafektywności(NAlPA).Wprzeprowadzonychbadaniach
niewykorzystujęogólnychmiarosobowości,tylkocechy,któremogą,moimzdaniem,
miećnajwiększywpływnafunkcjonowaniezawodoweczłowieka.Wdodatkusąone
pomijaneprzezmodelwielkiejpiątki-chodzimianowicieokluczoweautoewaluacje
(coreself-evaluations,CSE).Jesttoczynnik,naktóryskładająsięczterycechy:neuro-
tyczność(niska),poczuciewłasnejwartości,poczuciewłasnejskutecznościorazwe-
wnętrznepoczuciekontroli.Naważnąrolępoczuciawłasnejskutecznościzwracali
zresztąjużwcześniejuwagęm.in.hiszpańscybadacze(np.M.SalanovaczyE.Bresó),
poczucieobniżonejskutecznościzawodowejstanowiteżtrzeciwymiarwypaleniaza-
wodowego,wydajesięjednak,żemożetobyćcechaosóbbardziejpodatnychnawy-
palenie.Uwzględnieniewanalizachzaangażowania,obokzasobóworganizacyjnych,
zasobówosobistychmożeteżdaćodpowiedźnapytanie,czyanalizowanykonstrukt
należytraktowaćraczejjakocechęczyjakostan.
Moimcelembyłozbudowaniepsychologicznegomodeluzaangażowaniawpracę,
uwzględniającegozarównoczynnikiindywidualne(osobowościowe),jakiorganiza-
cyjne,któremogąprzyczyniaćsiędowiększegozaangażowaniawpracęorazjegokon-
sekwencje,pozytywne,wpostacisatysfakcjizpracy,bądźnegatywne,wpostaciwypa-
leniazawodowego.Wostatnimrozdziale,będącympodsumowaniemwcześniejszych
rozważań,prezentujętenmodelirezultatyjegoempirycznejweryfikacji.Wkażdym
rozdzialepoświęcamuwagęjakiejśczęścitegomodelu,oczyminformujeschematycz-
nyrysunekumieszczonynapoczątkurozdziału.Trzebajednakzaznaczyć,żekońcowe
analizyczęstouwzględniająjakieśdodatkoweaspekty,ważnezpunktuwidzeniapro-
18
