Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Modelestresuzawodowego
33
nadgodzin,wykonywanieobciążającychfizyczniezadań).Wysiłekwewnętrzny
odnosisięnatomiastdonadmiernegozaangażowaniaimotywacjipracowni-
kówwkonfrontacjizwymaganiamipracy.Nadmiernezaangażowanieuznaje
sięzaspecyficznywzorzecradzeniasobiezwymaganiamipracyistaraniasię
ouzyskiwanienagród.Tentypwysiłkujeststosunkowostałyimożeuniemoż-
liwiaćjednostcetrafneszacowanierzeczywistejproporcjikosztówizysków
(P
.LeBlanc,J.deJonge,W.Schaufeli2007).Nadmiernezaangażowaniemoże
byćpochodną:potrzebyaprobaty,skłonnościdorywalizacjiiutajonejwrogości,
niecierpliwościinadmiernejdrażliwościorazniezdolnościdowywiązywania
sięzezobowiązańzawodowych.Nagroda,jakąpracownikmożeotrzymaćza
poniesionywysiłek,możezaśwystąpićwtrzechpostaciach,tj.:wformiegra-
tyfikacjifinansowej(adekwatnego,satysfakcjonującegowynagrodzenia);jako
nagrodaspołeczno-emocjonalna(wformiepoważania,szacunkuiwsparcia);
wwymiarzekontrolinadstatutem(wformiebezpieczeństwazatrudnienia
imożliwościrozwojukarierywceluuzyskaniastosownegostatusuzawodo-
wego)(P
.LeBlanc,J.deJonge,W.Schaufeli2007;G.Bartkowiak2009;T.Cox,
A.Grifths,E.Rial-González2006;N.Ogińska-Bulik2006).
ModelJ.Siegrista(1996)podkreśla,żenegatywnekonsekwencjebraku
równowagimiędzywysiłkamianagrodamimogąbyćwzmacnianeprzez
nadmiernezaangażowaniepracownika,którejestkategoriąpodmiotową.Lu-
dzienadmiernieangażującysięwwykonywanąpracęwykazujątendencję
donadmiernegowysiłkuzewnętrznego,wkładanegowpracę,niedoceniając
jednocześnienagród,jakieotrzymujązawkładanywysiłek.Wspomnianeza-
chowanie,aprzedewszystkimnadmiernestaraniesię,jestzmiennąpośredni-
czącąwywierającąwpływnapostrzeganienierównowagimiędzywysiłkiem
anagrodąitymsamymwpływającąnazdrowiejednostki(G.Bartkowiak2009).
Opisanymodelrównieżniejestpozbawionyzastrzeżeńiograniczeń.Jedna
zkrytycznychuwagdotyczyfaktu,iżniedajeonodpowiedzinapytanie,wja-
kimstopniunadmiernezaangażowaniestanowiokreślonąstałącechęjednostki,
awjakimwiążesięześrodowiskiempracy.Niewiadomowięc,czyodczuwanie
silniejszegostresuprzezniektórychpracownikówmazwiązekzichcharakte-
rem,czyteżodpowiadajązatenstanrzeczypewnewłaściwościpracy,które
wywołująunichnadmiernezaangażowanie(G.Bartkowiak2009).Ponadto,
zważywszynafakt,żemodelERIuwzględniaszerszykontekstspołeczny,
dziwi,iżpomijasięwnimzwiązekmiędzypracązawodowąażyciemro-
dzinnymjakopotencjalnieistotnymczynnikiemśrodowiskowym(P
.LeBlanc,
J.deJonge,W.Schaufeli2007).Możnazatemuznać,żepodobniejakmodel
wymagania–kontrolatakimodelwysiłek–nagrodaniekoncentrujesię
wwystarczającymstopniunaroliindywidualnejcharakterystykipracownika
wprzebiegutransakcjistresowej.
