Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
ProblemembadawczymniniejszejrozprawysąroleUniiEuropejskiejwregio-
nieAfrykiłnocnejiBliskiegoWschodu.ObszarBliskiegoWschoduzostał,na
potrzebyniniejszejpracy,zawężonydoIzraelaiarabskichpaństwśródziemno-
morskichorazJordanii.AnalizowanyobszarobejmujewięcMaroko,Tunezję,
Algierię,Egipt,Izrael,Liban,Syrię,Jordanię,AutonomięPalestyńską,atakżeLibię.
PrzesłankątakiegoograniczeniajeststanowiskoUniiEuropejskiej,któraodzakoń-
czeniazimnejwojny,awyraźnieod1995roku,potraktowaławymienionepaństwa
całościowo,przyjmującwobecnichjednakowąpolitykę,określonąwprogramie
PartnerstwaEurośródziemnomorskiego.WyjątekstanowiłaLibia,która,pozama-
chubombowymnasamolotliniiPanAmw1988roku,byłaizolowanaprzezświat
zachodniiniezostałazaproszonadouczestnictwawtymprzedsięwzięciu.Jednak
w1999rokuuzyskałaonastatusobserwatorawProcesieBarcelońskim,anastęp-
niezostałazaproszonaprzezUnięEuropejskądouczestnictwawEuropejskiej
PolityceSąsiedztwaorazUniidlaŚródziemnomorza.DoPartnerstwaEurośród-
1
ziemnomorskiegozostaływłączonerównieżCypr,MaltaiTurcja,alepaństwate
niezostałyuwzględnionewniniejszejrozprawiezewzględunazupełnieodmienną
specyfikęichstosunkówzUniąEuropejską.CypriMaltazostałyprzyjętedoUE
wmaju2004roku,aTurcjaodpaździernika2005rokuprowadzizUniąnegocjacje
akcesyjne.Zanalizyzostałyrównieżwyłączonenieśródziemnomorskiepaństwa
BliskiegoWschodu(ArabiaSaudyjska,Bahrajn,Jemen,Katar,Kuwejt,Oman,
ZjednoczoneEmiratyArabskie,Irak,Iran),wobecktórychUniaEuropejskanie
prowadziaktywnejpolityki,aodgrywaneprzezniąnatymobszarzerolesązdecy-
dowanieodmienneimniejintensywne,aniżelitepodejmowanewregionieśród-
ziemnomorskim.
Celempracyjestukazanieuwarunkowań,rodzajów,specyfikiorazefektywności
rólUniiEuropejskiejwregionieAfrykiłnocnejiBliskiegoWschodu.Analiza
zostałaprzeprowadzonagłównienapoziomieregionalnym,bezszczegółowych
badańrelacjidwustronnychmiędzyUniąEuropejskąaposzczególnymipaństwami
tegoobszaru.Dotychczasukazałosięwieleinteresującychimerytoryczniewar-
tościowychpublikacjinatematrólmiędzynarodowychUniiEuropejskiejijejpoli-
tykizagranicznej,wtymrównieżwregionieśródziemnomorskim,jednakżaden
zautorównieprzeprowadziłcałościowejanalizy.Podjęcietakiegoproblemuwyda-
jesięwięcuzasadnionezewzględówheurystycznychieksplanacyjnych.Uzasad-
nieniemwyborutematusąrównieżpotrzebyspołeczno-polityczne(dostarczanie
analizdowykorzystaniaprzezdecydentówpolskiejpolitykizagranicznej,uczestni-
czącejwunijnymzaangażowaniuwregionieAfrykiłnocnejiBliskiegoWscho-
du)orazdydaktyczne(wszkołachwyższychnakierunkacheuropeistyka,stosun-
kimiędzynarodowe,politologia,atakżeorientalistyka).Przedmiotemanalizyjest
wybranyfragmentpolitykiUniiEuropejskiej,ograniczonydoregionuAfrykił-
1
SkierowanietychprogramówUniiEuropejskiejrównieżdoLibiinieprzyczyniłosiędoin-
tensyfikacjistosunkówunijno-libijskich,zewzględunamałezainteresowanieprzywódcylibijskiego
Muammaraal-KaddafiegorozwojemwspółpracyzUE.