Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
trzechpaństwach,doktórychziemiepolskienależą.
W
Prusach
skutkiem
procesu
odrodzenia
narodowego,
postępującegoszybkowśródludnościpolskiejwostatnichkilku
dziesięcioleciach,politykagermanizacyjnanapotkałananiesłychanie
silny,żywiołowyizorganizowanyopór.Wokresienajwiększego
wytężeniaenergiizestronyniemieckiejpolskośćsięnajwięcej
wzmogła.JakkolwiekBismarck,azanimjegonastępcy,alarmując
opinięniemiecką„niebezpieczeństwempolskiminiesłychanymi
zdobyczami,jakiepolskośćczyniwewschodnichprowincjach
państwa”,wcelupozyskaniatejopiniidlaswejpolitykidopuszczalisię
niemałejprzesadyiczęstoposługiwalisięsfałszowanymicyframi,to
jednakfaktemjest,żepolskośćsięwzmocniławPrusachwokresie
istnieniazjednoczonegoCesarstwa.Gdywr.1867liczonoNiemców
wPoznańskiemokoło45%,wroku1890spisurzędowywykazałich
jużtylko39,87%,którytoodsetekspadłwr.1900jeszczedo38,49%,
(wr.1905—38,54%;tauzyskanawostatnimpięcioleciuprzewaga
o0,05%możebyćuważanazazdobyczKomisjiKolonizacyjnej).
MiastawPoznańskiemwznacznejmierzeniewątpliwiesię
spolszczyły,ajednocześniezemigracjążywiołużydowskiegodo
Niemiec2wytworzyłsięwcalesilnystanśrednipolski—warstwa
kupieckairzemieślnicza,którawyparłaznacznączęśćkupców
irzemieślnikówniemieckich,pomimostosowanegoprzezNiemców
bojkotuekonomicznego.
JednocześniejużpodczaseryCesarstwanastąpiłoodrodzenie
narodowepolskiegoŚląska.TamludpiastowskiejPolski,po
zniemczeniuwierzchnichwarstwspołecznych,pozostałtylkopolskim
materiałem
na
Niemców.
Obdarzony
mianemWasserpolacken,
uważanybyłisamsięniejakouważałzanajlepszychPrusaków.
Wpołowiezeszłegostulecia,wdobiebudzeniasiępoczucia
plemiennegowcałejzachodniejSłowiańszczyźnie,zjawiłysię
pierwszeprzebłyskitegopoczuciainaŚląsku,wszakżeodrodzenie
