Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
proceswrzesińskizwróciłuwagęcałegocywilizowanegoświata
—wreszciejakokoronasystemuzjawiasięprawozakazujące
przemawianiapopolskunazgromadzeniachpublicznychiprawo
owywłaszczeniuziemipolskiej—aktniesłychanejdoniosłości,
podrywającywpodstawachustrójprawnydzisiejszychcywilizowanych
społeczeństw.
Rządpruskistanąłdootwartejwojnyzczteremamilionami
obywateli
państwa,
zamieszkującymi
jego
wschodnie,
polskie
prowincje,dowojny,wktórejma,przyużyciuwspomnianychwyżej
środkówprzemocy,niewątpliwąprzewagę,alektórejkoniecwcalesię
niezapowiadanabliskąprzyszłość.Iniejestjeszczepowiedziane,że
tenkoniecoznaczazwycięstworządu,naprzebiegubowiemwalki
mogązaważyćprzyszłezmianywustrojuwewnętrznymPrus
iwpołożeniumiędzynarodowymCesarstwa.
Kwestiapolskawpaństwieniemieckimweszławmożliwie
najostrzejszestadiuminajoptymistyczniejsiprzedstawicielepolityki
pruskiejnieośmieląsiętwierdzić,żepostawilijąnadrodzewiodącej
dobliskiegorozwiązania.Zaostrzającsięcorazbardziej,nabieraona
jednocześniecorazszerszegoznaczenia.Jeżelibowiemzestrony
niemieckiejcorazczęściejsłyszymyzdanie,żewalkazPolakami
wzaborzepruskimjestwalkązcałymnarodempolskim,toobrona
siedzibojczystychzestronyPolakówdzielnicypruskiejjestwistocie
czymświęcejniżwalkąoto,czypewnailośćmilkwadratowych
obszarudzisiejszegopaństwapruskiegomastaćsięniemiecką,czy
pozostaćpolską.Itemuszerokiemuznaczeniusprawatazawdzięcza
rosnącecorazbardziejzainteresowanie,jakiebudzidziśzagranicą.
Wpaństwierosyjskimmożnasiębyłołudzićpomyślnymi
rezultatamipolitykirusyfikacyjnej,wszczególnościnagruncie
KrólestwaPolskiego,dopókibezwzględnyuciskrządówabsolutnych
zmuszałżyciepolskiedokryciasiępodziemiąipozwalałzamykać
oczysobieiinnymnajegoprzejawy.Jużwszakżewr.1897generał
