Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Witkowska,R.Przybylski,Romantyzm,Warszawa2007
ISBN978-83-01-13848-6,©byWNPWN2007
Wstęp
MedalwybitynacześćSamuelaBogumiłaLindego,stalorytSebastianaLangeraz1817roku
12
literaturyinaukibyliczłonkamiTPN,traktowalisiebiejakoratowników
kultury.StądwprogramiedziałaniaTowarzystwaznalazłysiępracebadawcze
zzakresuhistoriiPolski,języka,literatury.Uprzywilejowanozwłaszczahistorię
ijęzyk.Spośródkilkuprogramówujęciadziejówojczystychzwracauwagę
projektStaszica(1809),domagającegosiękoniecznegoprzejściaodkroniki
wydarzeńikrólówdohistoriinarodu,wktórej„będzieobjętymwszystko
wjedenogół,wjedennarodunieprzerwanyczyn,będązbliżoneprzyczyny
doswychskutków,połączoneszczególnesprawy,ilezwadogółuwszczynać
sięinategożogółuostatecznykoniecwpływaćmogły”.Nahistoriękładziono
nacisktakżejakonanaukęupamiętniania,ocalaniaodzagładyzgodnie
zprzeświadczeniem,iżnieśmiertelneniesączyny,leczświadectwaczynów.
Tedaćmożeliteraturaihistoriografia.„Bohaterówczynyznikomymisą
wnarodachbezświatła,beznauki”—stwierdzałwprogramowejmowie
prezesTowarzystwa.
Podobnietraktowanojęzyk:jakosposóbpotwierdzeniatożsamościispójności
podzielonegonaroduijakoobiektbadańipopularyzacji.Stądpostulowane
irealizowanestudianadpolszczyznąw.XVI—najczystszymwzoremjęzyka
—pracewzakresiegramatyki,ortografiiisłownikowe.Tymm.in.inicjatywom
zawdzięczamytakogromnedokonanieleksykograficznejakSamuelaBogumiła
LindegoSłownikjęzykapolskiego(1807–1814).
WdzielewielorakopojmowanegoupamiętnianiawybitnychPolakówTowa-
rzystwostałosięinicjatoremwzniesieniaznanegopomnikawarszawskiego
—MikołajaKopernika,dłutaBertelaThorvaldsena,przedswojąsiedzibą,
