Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.SystemrządówwRzeczypospolitejPolskiej
WskazanewyżejkategorieuprawnieńPrezydentaniesąjednorod-
neijakinicjatywęustawodawcząnależałobykwalifikowaćjakoszcze-
gólnąformęwpływunakierunekpolityki,takuprawnieniahamujące,
doktórychzaliczasięwetoustawodawczeiwniosekdoTrybunału
KonstytucyjnegoorazprawoskróceniakadencjiSejmu,toformyin-
gerencjihamującej,czyliograniczającejaktywnośćparlamentu.Mają
onerealnienajwiększeznaczenie.
Prezydentjestwładnyzałożyćwetowobecuchwalonejustawylub
alternatywnieposłużyćsięwnioskiemdoTrybunałuKonstytucyjnego
oprzeprowadzenieprewencyjnejkontrolikonstytucyjności34.Toure-
gulowaniezmieniłopierwotnąwersjęoddziaływaniaprezydenckiego
naprocesustawodawczy,gdyżjegouprawnieniawtejdziedzinienie
byływMałejKonstytucjiujętealternatywnieiPrezydentmógłwyko-
rzystaćobaśrodki.TrafniezauważaM.Kruk,żewymienioneupraw-
nieniamogątakżesłużyćrealizacjiarbitrażuizapewnieniurównowagi
wsystemie35,chociażtylkowokreślonejsytuacjipolitycznejwSejmie.
SejmjestwładnyprzełamaćwetoPrezydenta,jeśliponownieprzyjmie
ustawęwiększością3/5głosówwobecnościconajmniejpołowyusta-
wowejliczbyposłów.
SkróceniekadencjiSejmutowewspółczesnejpolskiejKonstytu-
cjiodpowiednikrozwiązaniaSejmu,którepojawiłosięjużwnoweli
kwietniowej,alewtedymiałosłużyćkontroliPrezydentanadopozycją,
aktualniemusibyćpotraktowanejakotypowyinstrumentchecksand
balances36.Wtamtejregulacjibyłtośrodekwyjątkowoopresyjny,gdyż
dopuszczającyrozwiązanieSejmu,jeżelinpodejmieuchwałęuniemożli-
wiającąPrezydentowiwykonywaniejegokonstytucyjnychuprawnień”,
wtymprzedewszystkimudziałuPolskiwsojuszach,doktórychwów-
czasnależała,awięcRWPGiUkładzieWarszawskim.
NatomiastwaktualnieobowiązującejKonstytucjirozwiązaniejest
przewidzianewdwóchsytuacjach.Wobuprzypadkachjesttosamo-
dzielnakompetencjagłowypaństwa,niewymagającakontrasygnaty.
34SzerzejnatentematA.Chorążewska,Modelprezydenturywpraktycepolitycz-
nejpowejściuwżycieKonstytucjiRPz1997r.,Warszawa2008,s.204in.orazpowołana
tamliteratura.
35M.Kruk,SystemrządówwKonstytucjiRzeczypospolitejPolskiejz2kwietnia
1997roku(w:)W.Skrzydło,R.Mojak(red.),UstrójpolitycznyRzeczypospolitejPolskiej
wnowejKonstytucjiz2kwietnia1997roku,Lublin1998,s.41-43.
36Większośćprzedstawicielidoktrynyinaukiprawakonstytucyjnegozdecydowa-
nienegatywnieodniosłasiędoterminunskrócenie”,nieznajdującżadnychmerytorycz-
nychargumentównarzecznowegopojęcia.Zob.M.Kruk,Systemrządów...,s.43-44.
33
